کیست‌های پوستی صورت، توده‌های کوچکی هستند که زیر پوست ایجاد شده و اغلب با کیست‌های چربی اشتباه گرفته می‌شوند. این کیست‌ها خطرناک و سرطانی نیستند. گاهی اوقات کیست پوستی صورت در جایی رشد می‌کند که دائماً تحریک شده یا در یک مکان غیرمعمول مثل انگشت یا پنجه پا ظاهر می‌شود؛ اگرچه ظاهر برآمده آن از همه این‌ها آزاردهنده‌تر است! برای آشنایی بیشتر با این عارضه پوستی پیشنهاد می‌کنیم تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
با کیست پوستی صورت و علائم آن آشنا شوید
کیست پوستی صورت برجستگی کوچک غیر سرطانی در زیر پوست است که میتواند در هر نقطه‌ای از پوست ظاهر شود اما بیشتر در پوست سر و صورت، گردن، پشت بدن یا دستگاه تناسلی دیده می‌شود.
این کیست اغلب کوچک و میلی‌متری است و به رنگ پوست، سفید یا زرد ظاهر می‌شود. کیست‌های پوستی صورت آهسته رشد می‌کنند و اغلب بدون درد هستند بنابراین به‌ندرت مشکل‌ساز شده یا به درمان نیاز دارند اگرچه می‌توانند ملتهب و تحریک شوند. اگر کیست پوستی صورت به‌سرعت رشد کند، دردناک باشد یا پاره و آلوده شود باید به پزشک مراجعه کرد.
این کیست‌ها که به کیست‌های اپیدرموئید معروف‌اند گاهی با کیست‌های چربی اشتباه گرفته می‌شوند، درحالی‌که کیست‌های چربی اغلب از غده‌هایی تشکیل می‌شوند که ماده‌ای روغنی ترشح کرده و مو و پوست را چرب می‌کنند.
انواع کیست پوستی
کیست‌های پوستی انواع مختلف دارند، بنابراین هم به لحاظ ویژگی‌ها و هم به لحاظ علائم و عوارضی که ایجاد می‌کنند متمایز از یکدیگر خواهند بود. بسیاری از کیست‌های پوستی خیلی شایع هستند و برخی از آن‌ها به‌ندرت در افراد دیده می‌شوند. در ادامه انواع کیست‌های پوستی که به نسبت شیوع بالاتری دارند را معرفی خواهیم کرد. همچنین به ویژگی‌های آن‌ها اشاره می‌کنیم.
کیست اکنه
زمانی که چربی و بافت های مرده حفرات پوست را ببندند دچار اکنه می شوید که اغلب بصورت جوش یا برامدگی کوچک است که خودبخود یا داروهای بدون نسخه از بین می رود. درصورتی که بزرگ تر بود یا التهابش بیشتر شود به نام کیست شناخته می شود ولی چنانچه ظاهر سفتی داشته باشه به نام نودول شناخته می شود. برای درمان این مورد و استفاده از آنتی بیوتیک باید با پزشکتان مشورت کنید.
آکنه کیست ممکن است در هر ناحیه‌ای از بدن و پوست فرد رشد کند. برخی تنها در بازوها و پشت بالاتنه خود دچار آکنه کیستیک می‌شوند. برخی تنها در ناحیه گردن و سینه دچار آکنه کیستیک می‌شوند و گروهی نیز از رشد این ضایعات پوستی در صورت رنج می‌برند.
کیست سباکوس
گاهی وقت ها غده های اطراف مو بسته شده یا فولیکول مو تحریک می‌شود. این مشکل اغلب در صورت، گوش، سر، تنه یا کشاله ران ایجاد می‌شود. کیست به آرامی زیر پوست رشد می‌کند و معمولاً به قدری نرم ازت که با لمس حرکت می‌کند. کیست های کوچک تر معمولاً خودبخود از بین میروند ولی کیست های بزرگ تر که تورم زیادی داشته و دردناکند باید توسط پزشک تخلیه شوند.
برآمدگی پلک یا شالازیون
یکی دیگر از کیست‌های شایعی که در پوست به‌خصوص ناحیه صورت بروز می‌کند، برآمدگی پلک است. به این کیست شالازیون نیز گفته می‌شود. شالازیون توده‌ای کوچک است که روی پلک پایین یا بالای چشم رشد می‌کند. معمولاً کیست شالازیون تورم و درد ندارد. این کیست به علت انسداد غده میبومین ایجاد می‌شود. غده میبومین نوعی غده چربی است. اگر در این ناحیه عفونت بروز کند، این غدد مسدود، قرمز و دردناک می‌شوند. همچنین ممکن است این کیست متورم نیز بشود.
کیست درموئید
این کیست پیش از تولد شما به وجود می‌آید چنانچه لایه های پوستتان بدرستی رشد نکنند. معمولاً در سر، گردن و صورت دیده می‌شود. دلیل آن به دام افتادن پوست، فولیکول مو، غده های عرق، خون، چربی، ناخن، دندان و دیگر بافت هاست.
این کیست ممکن است مدت ها دیده نشود تا زمانیکه آب زیرش جمع شده و برجسته شود. گاهی وقت ها سالها پس از تولد دیده نمی‌شود. به آسانی حرکت می‌کنند و تنها راه درمان برداشتن با جراحی است.
علائم بروز کیست پوستی صورت شامل موارد زیر است:
- یک برجستگی کوچک و گرد در زیر پوست
- یک جوش سرسیاه ریز که به قسمت مرکزی کیست متصل است.
- با تخلیه کیست ممکن است ماده‌ای ضخیم، زرد رنگ و بدبو از آن خارج شود.
- التهاب، عفونت، قرمزی، تورم و حساسیت در ناحیه کیست
کیست پوستی صورت یک برجستگی کوچک و گرد در زیر پوست است که گاهی با التهاب، عفونت، قرمزی، تورم و حساسیت در ناحیه مذکور بروز می‌کند.
عوامل بروز کیست پوستی صورت و عوارض آن
سطح پوست شما (اپیدرم) از لایه‌های نازک و محافظ سلولی ساخته شده که بدن به‌طور مداوم آن‌ها را می‌ریزد. بیشتر کیست‌های پوستی وقتی ایجاد می‌شوند که این سلول‌ها به عمق پوست شما منتقل شده و به‌جای ریختن تکثیر شوند. تجمع کراتین در زیر پوست معمولاً به کیست پوستی صورت منجر خواهد شد. کراتین پروتئینی است که به‌طور طبیعی در سلول‌های پوستی ظاهر می‌شود.
وقتی‌که پروتئین به دلیل اختلال در پوست یا فولیکول مو در زیر پوست گیر بیافتد، کیست ایجاد می‌شود. این کیست‌ها به دلایل مختلفی همچون دوران بلوغ یا برخی اختلالات ژنتیکی نادر ایجاد می‌شوند اما زخم‌های پوستی اصلی‌ترین علت بروز کیست‌های پوستی هستند.
دلایل متعددی سبب ایجاد کیست می شود، مثل:
- عفونت ها
- بیماری های ارثی
- التهاب مزمن و طولانی مدت
- گرفتگی مجراهای بدن
کیست پوستی صورت ممکن است با عوارض زیر همراه باشد
- التهاب: کیست اپیدرموئید حتی اگر آلوده نباشد میتواند متورم شده و ایجاد حساسیت کند. برداشتن کیست ملتهب میتواند دشوار باشد. احتمالاً تا زمانی که التهاب فروکش کند پزشک برداشتن کیست را به تعویق می‌اندازد.
- پارگی: کیست پاره شده اغلب به عفونتی شبیه جوش تبدیل می‌شود که می‌بایست سریعاً درمان شود.
- عفونت: برخی از این کیست‌ها می‌توانند آلوده و دردناک باشند.
- سرطان پوست: در موارد بسیار نادر، کیست اپیدرموئید میتواند به سرطان پوست منجر شود.
کیست های زیر پوستی چه زمانی برای بدن ایجاد مشکل می کنند؟
معمولا کیست ها هیچ دردی ندارند و برای بدن مشکلی ایجاد نمی‌کنند. مگر آنکه این کیست های زیر پوستی خیلی بزرگ شده باشند، یا دچار عفونت شوند. علاوه بر آن در صورتی که کیست زیر پوستی در محل حساس بدن رشد کند نیز میتواند منجر به بروز درد و مشکل در بدن گردد. مثل کیست مویی پایین کمر که با نام علمی سینوس پیلوندال شناخته می‌شود.
کیست های زیر پوستی که بر روی عملکرد اندام تاثیر می‌گذارند نیز، می‌توانند مشکلات بسیاری برای بدن به همراه داشته باشند. درمان کیست مویی با تخلیه و درناژ کیست با یکی از روش های جراحی یا لیزر می‌باشد.
آیا غده های چربی زیر پوست دردناک است؟
غده های چربی زیر پوست میتواند دردناک باشد. در اکثر موارد غده های چربی زیر پوست دردناک نیست، ولی چنانچه به اعصاب نزدیکش فشار وارد کند یا عروق خونی از درونش عبور کنند میتواند دردناک باشد.
درمان کیست پوستی
آنچه همیشه متخصصین در مورد درمان کیست‌های پوستی تأکید می‌کنند، عدم شروع درمان خودسرانه است. فرقی نمی‌کند دچار کیست‌های بی‌خطر شدید یا کیستی بزرگ و ملتهب دارید، در هر صورت باید برای درمان آن به متخصص مراجعه کنید.
هرگز تلاش نکنید که کیست را با فشار دادن تخلیه کنید یا از زیر پوست خارج کنید. خارج کردن کیست با فشار و همچنین کمک گرفتن از ابزار مختلفی که استریل نیستند، سبب بروز التهاب و عفونت خواهد شد.
خیلی از کیست‌های پوستی درصورتی‌که تحریک نشوند، به‌تدریج از بین میروند. گاهی می‌توان با کمک گرفتن از کمپرس گرم روی کیست، توده را برطرف کرد. کمپرس گرم به تخلیه کیست و تسریع روند بهبود آن کمک می‌کند. اگر مورد خیلی جدی باشد باید حتماً تحت نظر پزشک کیست پوستی را درمان کنید.
چگونه کیست پوستی تشخیص و درمان می‌شود؟
برای تشخیص کیست پوستی صورت پزشک برآمدگی و پوست اطراف آن را معاینه کرده و تاریخچه پزشکی شما را بررسی می‌کند. اگرچه این کیست‌ها با معاینه تشخیص داده می‌شوند اما گاهی برای تأیید نیاز به سونوگرافی است. پزشک شما ممکن است سلول‌های پوستی را جدا و آن‌ها را زیر میکروسکوپ معاینه کند یا نمونه‌ای از آن را برای آنالیز دقیق‌تر به آزمایشگاه بفرستد.
همان‌طوری که پیش‌تر نیز اشاره کردیم کیست‌های اپیدرموئید شبیه کیست‌های چربی هستند اما با آن‌ها تفاوت دارند؛ این کیست‌ها به فولیکول‌های مو یا لایه‌های بیرونی پوست(اپیدرم) آسیب می‌رسانند.
معمولاً در صورت عدم بروز ناراحتی یا مشکلات زیبایی می‌توانید این کیست‌ها را به حال خود رها کنید اما اگر کیست قرمز، متورم و دردناک شود یا اندازه و شکل آن تغییر کند به درمان نیاز دارد. در چنین مواردی اغلب با مصرف آنتی‌بیوتیک مشکل برطرف می‌شود اما گاهی ممکن است به روش‌های زیر برای درمان کیست پوستی صورت نیاز باشد:
- تزریق: این روش درمانی شامل تزریق محلولی استروئیدی است که تورم و التهاب کیست را کاهش می‌دهد.
- برش و تخلیه: در این روش پزشک شما برش کوچکی در کیست ایجاد کرده و محتویات آن را به‌آرامی و با فشار خارج می‌کند. این یک روش نسبتاً سریع و آسان است اما با این روش ممکن است کیست مجدداً عود کند.
- جراحی سرپایی: در این روش پزشک کل کیست را با جراحی از بین می‌برد و سپس محل موردنظر را بخیه می‌کند. این روش ایمن و مؤثر است و معمولاً بعدازآن دیگر کیست عود نمی‌کند. اگر کیست شما ملتهب باشد پزشک عمل را به تأخیر می‌اندازد.
