پاکسازی پوست (Facial cleansing) به مجموعه‌ای از درمان‌های پوستی می‌گویند که باعث بهبود بافت، رنگ و سلامت پوست شما می‌شوند. برای داشتن پوستی شفاف و درخشنده با بافت و رنگ یکدست، پاکسازی پوست یکی از بهترین انتخاب‌های شماست. پاکسازی کلینیکی نیاز به مراقبت‌های خاصی دارد.
پاکسازی پوست در کشور ما معمولاً هم‌تراز شستن و تمیز کردن پوست قرار داده می‌شود. برخی هم آن را لایه‌برداری یا پیلینگ (Peeling) می‌دانند.
چرا مراقبت بعد از پاکسازی پوست مهم است؟
مراقبت های بعد از پاکسازی پوست مهم هستند چون در مراحل مختلف پاکسازی به پوست شما استرس وارد می‌کنیم. مثلاً بعد از حذف لایه‌های شاخی پوست، سلول‌های پوست شما باید لایه از بین رفته را جبران کنند. تقسیم سلولی و ایجاد لایه جدید باعث شفافیت و درخشندگی پوست می‌شود. یا مثلاً با ماساژ پوست به لایه‌های عمیق‌تر پوست استرس وارد می کنیم تا کلاژن‌سازی تحریک شود. با افزایش کلاژن سازی پوست شما سفت و خوش حالت شود.
نکته‌ی دیگر این است که شما دارید برای پوست خود هزینه می‌کنید. رعایت چند توصیه ساده به شما کمک می‌کند که بهترین بهره را از پاکسازی پوست ببرید و ارزش هزینه‌ی صرف شده را دو چندان کنید. مطمئن باشید چند محدودیت کوچک ارزشش را دارد.
مراقبت های بعد از پاکسازی پوست
مراقبت‌های روز اول
۱. از دستکاری پوست و کندن جوش‌ها پرهیز کنید.
واقعیت این است که همیشه باید این توصیه را رعایت کنید؛ اما بعد از پاکسازی، پوست شما بیشتر از همیشه حساس است. می‌دانیم که کندن و تخلیه آن جوش‌های ریز و مزاحم سرسیاه و سرسفید چقدر وسوسه کننده هستند، ولی اگر می‌خواهید پاکسازی شما اثر کند و پوستی زیباتر از همیشه داشته باشید، جلوی خود را بگیرید.
در طی پاکسازی پوست یکی از کارهایی که انجام می‌شود تخلیه جوش‌هایی است که قابلیت تخلیه شدن دارد. اگر جوش سرسیاه یا سرسفیدی روی صورت شما مانده، یعنی این جوش هنوز آماده‌ی تخلیه شدن نیست یا به اصطلاح «نرسیده» است. هر تلاشی برای تخلیه این جوش می‌تواند باعث زخم شدن پوست و نهایتاً ماندن جای زخم روی صورت شما می‌شود. پس اگر جوشی را تخلیه نکرده‌ایم، لطفاً به حال خودش رهایش کنید تا آماده تخلیه شدن شود
۲. آرایش سنگین نکنید و از لوازم مراقبتی قوی استفاده نکنید
در جریان پاکسازی پوست لایه‌ی شاخی پوست برداشته می‌شود. این لایه سطحی‌ترین لایه پوست است و به این کار اگزفولیشن (یعنی برداشت سلول‌های مرده پوست) می‌گویند. هم تخلیه ضایعات و اگزوفولیشن می‌توانند باعث قرمزی پوست شما شده و وسوسه‌تان کنند که قوی‌ترین کانسیلر خود را برای پوشاندن قرمزی استفاده کنید. مقاومت کنید!
باید بدانید که پاکسازی پوست در کلینیک در واقع یک پاکسازی عمیق است و تا حد ممکن به پوست فشار آورده‌ایم تا خودش را ترمیم کند. بهترین کار این است که حداقل به مدت یک روز از آرایش سنگین و لوازم مراقبت پوستی قوی استفاده نکنید. به پوست خود استراحت بدهید. به علاوه به دلیل باز بودن منافذ، پوست مستعد دچار شدن به عفونت‌های باکتریایی است. پس یکی از مهمترین مراقبت های بعد از پاکسازی پوست این است که از محصولات بهداشتی و آرایشی را کنار بگذارید تا سرم‌ها، کرم‌ها، لایه بردارهای استفاده شده در جریان پاکسازی اثرات خود را بهتر و بیشتر بگذارند.
البته نگران نباشید از روز دوم یا سوم می‌توانید آرایش کنید یا از سایر محصولات بهداشتی و مراقبتی استفاده کنید. البته در مورد این موضوع حتماً به توصیه پزشک یا متخصص پاکسازی گوش دهید. همچنین یادتان باشد که اولین آرایش بعد از پاکسازی باید با براش‌‌ها، اپلیکاتورها و پدهای آرایشی کاملاً شسته و تمیز شده انجام شود. این کار برای پیشگیری از جوش زدن یا زیاد شدن جوش‌ها انجام می‌شود.
۳. در زمان شست‌وشو با پوست‌تان مهربان باشید
یادتان باشد که پوست شما بعد از پاکسازی فوق‌العاده حساس است و نباید به آن سخت بگیرید. بیشتر اوقات سرم‌ها و ابزار استفاده شده و همچنین ماساژ صورت باعث می‌شوند که سدهای محافظتی طبیعی پوست از بین بروند. برای همین بهتر است که در برنامه مراقبت های بعد از پاکسازی پوست برای شست‌وشو از یک شوینده آبرسان ملایم استفاده کنید.
به طور مثال «شامپو بدن برای پوست‌های حساس» انتخاب مناسبی است. این شامپو بدون این که به سدهای محافظتی پوست آسیبی بزند، پوست را تمیز می‌کند و همزمان عمل آبرسانی را هم انجام می‌دهد. با وجود این که این شامپو به عنوان شامپوی بدن به فروش می‌رسد، به قدری ملایم است که می‌توانید برای صورتتان هم از آن استفاده کنید. به جز این محصول، هر شوینده آبرسانی (Hydrating) که برای پوست‌های حساس (Sensitive) تولید شده باشد، انتخاب مناسبی است.
۴. از تونرها استفاده نکنید
تونرها دسته‌ای از شوینده‌های پوستی هستند که قوی‌تر از شوینده‌های صابونی عمل می‌کنند. تونرها می‌توانند آلودگی موجود در منافذ پوستی را هم پاک کنند. بیشتر تونرها برپایه‌ی آب بوده و دارای اسانس‌های روغنی و گیاهی هستند.
استفاده از تونرها یک تا دو روز بعد پاکسازی پوست توصیه نمی‌شود. به ویژه تونرهای برپایه الکل، آن‌های که خاصیت اگزفولیشن یا دارای مواد سفت کننده (Astringent) پوست هستند. این محصولات می‌توانند باعث تحریک و خشکی پوست بشوند. در واقع بعد از پاکسازی پوست اصلاً نیازی به استفاده به تونر نیست، چون روی پوست شما پاکسازی عمیقی انجام داده‌ایم و پوست از نظر زیستی و شیمیایی به تعادل رسیده است.
۵. بیخیال سونا شوید
یکی از مراقبت های بعد از پاکسازی پوست این است که از قرار گرفتن در محیط‌های گرم خودداری کنید. شاید سونای خشک و بخار محل مناسبی برای گذراندن عصر بعد پاکسازی باشند ولی اینگونه نیست. سونای بخار برای پوست خوب است ولی کاری که انجام می‌دهد را ما در مراحل پاکسازی پوست انجام داده‌ایم. بخور یا رفتن به سونای بخار بعد از پاکسازی پوست می‌تواند باعث حساس شدن و آسیب به مویرگ‌های پوست شده و ایجاد کبودی کند.
۶. ماساژ بعد از پاکسازی ایده‌ی خوبی نیست
البته می‌توانید بعد از پاکسازی صورت، به یکی از مراکز ماساژ مراجعه کنید ولی ما توصیه می‌کنیم حداقل برای یک یا دو روز این کار را نکنید. در جریان ماساژ، صورت شما در تماس مستقیم با تخت ماساژ قرار دارد. این اتفاق هم احتمال عفونت پوستی را بالا می‌برد و هم باعث تحریک پوست حساس شما می‌شود.
اگر نمی‌توانید جلسه ماساژ خود را لغو کنید، به ماساژور خود تاکید کنید که مراقب صورتتان باشد و اصلاً ماساژ صورت انجام ندهید. همچنین اگر ممکن است ماساژ را روی صندلی‌های مخصوص ماساژ نشسته دریافت کنید. در جریان پاکسازی ما ماساژ درمانی ویژه‌ای روی صورت شما انجام می‌دهیم و ماساژ صورت اضافی باعث اختلال در اثرات پاکسازی می‌شود.
۷. ورزش و مراقبت بعد از پاکسازی پوست
خانم‌ها و آقایان ورزشکار ممکن است وسوسه شوند که بعد از پاکسازی پوست سری به باشگاه ورزشی بزنند یا از هوای خوب بیرون استفاده کنند و دویدن سبکی در پارک داشته باشند. این کار را نکنید و حداقل یک روز ورزش را بیخیال شوید. در حین ورزش دما پوست بالا می‌رود و عرق می‌کنید. این دو می‌توانند پوست حساس بعد از پاکسازی را تحریک کنند و آزار دهند. ما به ورزشکاران توصیه می‌کنیم که جلسه‌ی تمرینی خود را پیش از مراجعه برای پاکسازی پوست برگزار کنند.
مراقبت‌های روز دوم و سوم
۸. به اسکراب‌ها و لایه‌بردارها نه بگویید
لایه برداری و اگزفولیشن بیش از حد باعث آسیب دیدن لایه‌ی محافظتی پوست شده و می‌تواند منجر به التهابات پوستی شود. معمولاً برای پاکسازی پوست از مواد لایه بردار فیزیکی یا شیمیایی خاصی استفاده می شود که از لایه‌بردارها و اسکراب‌های خانگی بسیار موثرتر هستند. پوست شما برای مدت طولانی نیازی به لایه برداری ندارد ولی اگر اصرار به این کار دارید، حداقل ۳ تا ۴ روز به پوست خود استراحت بدهید. در این مدت به همان شوینده‌ی ملایم بسنده کنید.
۹. از داروهای ضد آکنه و دیگر روشهای درمانی خانگی پرهیز کنید
وقتی از مراقبت های بعد از پاکسازی پوست حرف می‌زنیم مهمترین نکته‌ای که باید گوشزد کنیم این است که افراط نکنید. این نکته به ویژه در مورد محصولاتی که پتانسیل تحریک کردن پوست ما را دارند اهمیت بیشتری دارد، محصولاتی مانند رتینوئیدها و رتینول‌ها، لایه‌بردارهای خانگی، شوینده‌ها و پاک کننده‌های قوی، و تونرهای حاوی سالیسیلیک اسید. این محصولات باعث می‌شوند که درخشش بعد از پاکسازی به قرمزی ناخوشایندی تبدیل شود.
در مورد ماسک‌های صورت هم بهتر است تا چند روز از آنها استفاده نکنید. بیشتر ماسک‌های خانگی به شکلی طراحی شده‌اند که باعث روشن کردن، لایه برداری یا درمان آکنه‌های پوستی شوند. مواد به کار رفته در این ماسک‌ها می‌توانند پوست حساس شما را ملتهب کنند. البته یک استثنا هم وجود دارد: ماسک‌های آبرسان که حاوی موادی مانند هیالورونیک اسید هستند. این ماسک‌ها بهترین انتخاب برای مراقبت های بعد از پاکسازی پوست هستند.
اگر مطمئن نیستید که استفاده از یک محصول بعد از پاکسازی پوست کار خوبی است یا نه می‌توانید از متخصص پاکسازی یا پزشک کلینیک سوال کنید.
۱۰. از آفتاب دوری کنید
تا چند روز بعد از پاکسازی پوست نباید به استخرهای روباز یا لب ساحل بروید. مگر این که تمام مدت یک کلاه حصیری بزرگ به سرتان بگذارید یک اشعه‌ی آفتاب هم به صورتتان نخورد. چون پوست شما بعد از پاکسازی لایه‌های شاخی خود را از دست داده است، نسبت به اشعه‌های مضر آفتاب حساس‌تر و آسیب‌پذیرتر است. چند روز بعد از پاکسازی نگرانی ما کمتر می‌شود ولی حتماً هر روز از کرم ضد آفتاب با SPF بالای ۳۰ استفاده کنید. فرقی هم نمی‌کند که هوا آفتابی است یا ابری و بارانی. ضد آفتاب‌تان را هر روز بزنید.
مراقبت‌های روز چهارم تا هفتم
۱۱. از لیزر و وکس صورت خودداری کنید
بسته به این که چه نوع پاکسازی روی صورت شما انجام شده باشد، باید تا مدتی از انجام لیزر و وکس صورت خودداری کنید. در این مورد می‌توانید با متخصص پاکسازی پوست یا پزشک کلینیک مشورت کنید. به صورت کلی ما توصیه می‌کنیم که حداقل یک هفته صبر کنند. مثلاً اگر می‌خواهیم ابروهای خود را با وکس بردارید، احتمال پوسته پوسته شدن زیر ابروها وجود دارد. پس این توصیه در مورد مراقبت های بعد از پاکسازی پوست را نیز جدی بگیرید.
