لوکونیشیا (leukonychia) نام عارضه‌ای است که در آن خطوط یا نقاط سفیدی رو انگشتان و بر روی ناخن‌ها ظاهر می‌شود. این مسئله بسیار رایج و کاملا بی ضرر است. بسیاری از بزرگسالان سالم، در دوران‌های مختلف دچار این عارضه می‌شوند که نشانه‌ای از بیماری یا وضعیت پزشکی جدی نیست.
برای بعضی از افراد، لکه‌های سفید ممکن است نقاط کوچکی در ناخن ظاهر شوند. برای دیگر افراد، لکه‌های سفید ممکن است بزرگ‌تر بوده و در کل ناخن ظاهر شود. این لکه‌ها ممکن است روی یک ناخن یا چندین ناخن دیده شوند. موارد زیادی ممکن است باعث ایجاد لکه‌های سفید بر روی ناخن‌ها شوند اما این موارد کدامند؟
علت ایجاد لکه‌های سفید بر روی ناخن
پس از اینکه توضیحی راجع به لکه‌های سفید بر روی ناخن داده شد، در این بخش می‌خواهیم به علل و عوامل ایجاد لکه‌های سفید بر روی ناخن بپردازیم.
۱- واکنش آلرژیک:
حساسیت به لاک ناخن، براق کننده، سفت کننده یا پاک کننده ناخن ممکن است باعث ایجاد لکه‌های سفید روی ناخن‌های شما شود. استفاده از ناخن‌های اکریلیک یا ژل نیز می‌تواند به ناخن‌های شما آسیب برساند و ممکن است باعث ایجاد این لکه‌های سفید شود.
۲- عفونت قارچی:
یک قارچ ناخن رایج به نام اونیکومایکوزیس می‌تواند سطحی سفید رنگ روی ناخن‌های پا ایجاد کند. اولین نشانه این عفونت ممکن است چند نقطه سفید کوچک روی ناخن‌ها باشد.
۳- آسیب به ناخن:
آسیب زدن به پایه ناخن می‌تواند باعث بزرگ‌تر شدن لکه‌های سفید روی ناخن شما شود. منابع متداول صدمات ناخن‌ها عبارتند از:
- ماندن انگشتان میان درب
- ماندن انگشت زیر چکش
مانیکورهای مکرر همچنین ممکن است باعث آسیب زدن به ناخن‌ها شود که در نتیجه لکه‌های سفیدی روی ناخن‌های شما ایجاد می‌کند. فشار اعمال شده توسط مانیستور ممکن است به بستر ناخن آسیب‌های غیر قابل جبران برساند.
۴- کمبود مواد معدنی:
در صورت کمبود مواد معدنی یا ویتامین، ممکن است در طول ناخن‌ها، لکه‌های سفید یا نقاطی را مشاهده کنید. کمبودهایی که بیشتر مشاهده می‌شوند؛کمبود روی و کمبود کلسیم است.
۵- وجود بیماری:
علل کمتر شایع لکه‌های سفید روی ناخن‌ها عبارتند از:
- بیماری قلبی
- سلامتی بدن
- نارسایی کلیه
- پسوریازیس یا اگزما
- ذات الریه
- مسمومیت
قابل ذکر است که این موارد در ایجاد لکه‌های سفید بر روی ناخن بسیار نادر هستند و به ندرت دیده می‌شوند. همچنین اگر این لکه‌های سفید به طور مکرر بر روی ناخن‌های شما ظاهر شدند؛ با مراجعه به پزشک و بررسی‌های لازم، ممکن است علت‌های جدید کشف شوند.
راه‌های درمان خانگی لکه‌های سفید روی ناخن
در این بخش می‌خواهیم به راهکارهای درمان خانگی لکه‌های سفید روی ناخن بپردازیم که به سرعت می‌توان این مشکل را با این روش‌ها برطرف کرد.
۱- مرطوب نگه داشتن ناخن:
حتما علاوه بر استفاده از مرطوب کننده بر روی دستان خود از مرطوب کننده بر روی ناخن‌ها نیز استفاده کنید. هر شب قبل از خواب یک روغن مغذی یا روغن ویتامین E را بر روی ناخن‌های خود مالش دهید. این می‌تواند به ماندگاری و سلامتی ناخن‌های شما کمک کند و ممکن است نقاط سفید ایجاد شده بر روی ناخن را کاهش دهد.
۲- استفاده از روغن‌های ضروری برای ناخن:
روغن‌های ضروری، به لکه‌های سفید ناشی از آسیب به ناخن یا قارچ ناخن التیام میبخشد. روغن درخت چای و روغن پرتقال بهترین عملکرد را دارند. چند قطره از روغن‌های ضروری را با روغن‌هایی مانند روغن زیتون مخلوط کنید و سپس روغن را روی ناخن‌های خود بمالید.
۳- مرطوب کردن ناخن با آب و سرکه سفید:
یک پیمانه سرکه سفید را با یک پیمانه آب در یک کاسه مخلوط کنید و ناخن‌هایتان را درون کاسه فرو کنید. ناخن‌هایتان را ۱۰ دقیقه خیس کنید و سپس ناخن‌های خود را بشویید و خشک کنید. این کار را حدود ۴ بار در هفته انجام دهید. پس از مدتی مشاهده می‌کنید که لکه‌های سفید بر روی ناخن‌های شما کاهش یافته است.
۴- استفاده از لیمو:
لیمو دارای ویتامین C زیادی است و کمبود این ویتامین گاهی باعث ایجاد لکه‌های سفید روی ناخن‌ها می‌شود. برای استفاده از لیمو، کافی است یک لیمو را از وسط برش داده و برش ایجاد شده را روی ناخن‌های خود بزنید. پس از گذشت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه، ناخن‌های خود را بشویید و آن‌ها را به طور کامل خشک نمایید.
۵- استفاده از ماست غلیظ شده برای ناخن‌ها:
ماست طبیعی بدون چاشنی و بدون طعم‌های اضافی می‌تواند سلامت ناخن را تقویت کرده و به طور بالقوه‌ای لکه‌های سفید را کاهش دهد. حدود ۳ قاشق غذاخوری ماست را درون یک کاسه بریزید و به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه ناخن‌های خود را درون کاسه به ماست آغشته کنید و پس از اتمام کار، ناخن‌های خود را در آب گرم بشویید.
۶- قرص آلکا سلتزر:
قرص‌های آلکا سلتزر (Alka seltzer) برای کاهش برخی از لکه‌های سفید، بسیار مفید هستند. چند قرص را در آب گرم ریخته و ناخن‌های خود را به مدت ۵ دقیقه در آب قرار دهید.
۷- رشد ناخن‌ها:
در بیشتر موارد، صبر برای رهایی از لکه‌های سفید روی ناخن‌ها بسیار کارآمد است. لکه‌های سفید معمولاً با گذشت زمان محو و با رشد ناخن ناپدید می‌شوند. با اینکه می‌توانید برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی گام بردارید ولی گاهی اوقات فقط با صبر می‌توان روند بهبودی را تسریع بخشید.
۸- تغییر رژیم غذایی:
- کمبود روی، ویتامین C، کلسیم و پروتئین گاهی اوقات می‌تواند باعث ایجاد نقاط و لکه‌های سفید روی ناخن‌ها شود. افزایش مصرف این ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به کاهش این لکه‌ها کمک بسزایی کند. میوه‌هایی مانند پرتقال، لیمو، گریپ فروت و سیب را برای تامین ویتامین ث مصرف کنید. کلم بروکلی، شلغم، مرغ، ماهی و آجیل مواد مغذی مورد نیاز برای سلامت ناخن‌ها را تأمین می‌کنند.
- می‌توانید مولتی ویتامین مصرف کنید که به راحتی در هر فروشگاه مواد غذایی یا داروخانه در دسترس است. این امر می تواند در صورت بروز حساسیت غذایی به شما کمک کند که مانع از جذب مواد مغذی به طور مستقیم از مواد غذایی شوید.
۹- از جویدن ناخن خودداری کنید:
شما در واقع می‌توانید از طریق عادت‌های بد مانند جویدن و گاز گرفتن به ناخن‌های خود آسیب بزنید. اگر مستعد ابتلا به ایجاد لکه‌های سفید بر روی ناخن‌های خود هستید، از انجام این کار خودداری کنید. با جویدن و گزش کمتر ناخن‌ها، متوجه کاهش لکه‌های سفید می‌شوید.
۱۰- تغییر کفش استفاده شده:
اگر ناخن‌های پای شما تمایل به ایجاد لکه‌های سفید دارند، فورا کفش‌هایی را که می‌پوشید تغییر دهید. کفش‌های تنگ و ناراحت کننده می‌توانند به ناخن‌های پا آسیب وارد کنند و باعث ایجاد لکه‌های سفید شوند. کفش‌هایی را که معمولاً برای راحتی استفاده می‌کنید، تعویض کنید و ببینید که آیا کاهش لکه‌های سفید را مشاهده می‌کنید. این امر به ویژه در صورتی که به فعالیت‌هایی مانند دویدن، آهسته دویدن یا سایر ورزش‌های جدی می‌پردازید بسیار مهم است.
۱۱- استفاده از دستکش:
هرگز کارهایی مانند شستن ظروف، از بین بردن گرد و غبار و سایر کارهای خانگی را با دست‌های برهنه انجام ندهید. در حالی که چنین فعالیت‌هایی ممکن است مهم به نظر نرسند ولی در واقع می‌توانند به ناخن‌های شما را آسیب رسانده و سبب خشکی آن‌ها شوند. برای سلامتی مطلوب ناخن‌ها، به هنگام تمیز کردن یک جفت دستکش پلاستیکی مصرف کنید.
۱۲- عدم استفاده مکرر از لاک ناخن:
- اگر مرتبا ناخن‌های خود را لاک می‌زنید، سعی کنید به آن‌ها، دو روز پشت سر هم لاک نزنید. لاک ناخن می‌تواند باعث خشک شدن و آسیب دیدن ناخن‌ها شود و منجر به مشکلاتی مانند ایجاد لکه‌های سفید شود. همچنین باید به نحوه واکنش ناخن‌هایتان به پولیش توجه کنید.
- اگر بعد از استفاده از پولیش خاص، لکه‌های سفید بر روی ناخن‌های شما ظاهر شوند، ممکن است به آن آلرژی داشته باشید که باعث واکنش ناخن با آن می‌شود. با مشاهده چنین وضعیتی بلافاصله استفاده از آن را متوقف کنید. همچنین، مانیکور را به حداقل برسانید. در صورتی که مستعد لکه‌های سفید هستید، سعی کنید فقط در مواقع خاص به یک مانیکور کننده حرفه‌ای مراجعه کنید.
۱۳- مصرف داروهای ضد قارچی:
- در صورت تجویز پزشک، داروهای ضد قارچ خوراکی مصرف کنید. اگر پزشک عفونت قارچی را علت لکه‌های سفید شما تشخیص دهد، ممکن است تجویز داروی ضد قارچ خوراکی برای شما تجویز کند. به طور معمول، این داروها به مدت ۶ تا ۱۲ هفته مصرف می‌شوند و در نهایت باید علائم لکه‌های ناشی از قارچ ناخن را از بین ببرند.
- قبل از مصرف داروی ضد قارچ، حتماً درباره عوارض موجود پرس وجو کنید چرا که داروهای ضد قارچی می‌توانند باعث ایجاد بثورات یا باعث آسیب به کبد شوند.
چه زمانی برای درمان لکه‌های سفید ناخن به پزشک مراجعه کنیم؟
برای لکه‌های سفیدی که از بین نمی‌روند، به پزشک مراجعه کنید. اگرچه معمولا لکه‌های سفید مضر نیستند اما لکه‌های سفید روی ناخن‌ها گاهی اوقات می‌تواند مشکلات اساسی مانند کم خونی یا مشکلات کبدی را نشان دهد. همچنین، در صورت بروز قارچ ناخن، ممکن است به داروهای تجویزی نیاز داشته باشید.
