پوست بدن ما همواره در معرض آسیبها و تهدیدهای مختلفی قرار دارد که باید از آنها پیشگیری کرد. عناصر مختلفی همچون نور مستقیم آفتاب، عوامل محیطی مثل گردوغبار، عرق، دوش آب گرم، سرما و غیره از جمله عواملی هستند که سلامت پوست انسان را به خطر میاندازند. ما معمولاً بهصورت روزانه با شستوشوی پوست و مرطوب نگهداشتن آن، سعی میکنیم تا بافت پوست را مرطوب یا اصطلاحاً هیدراته نگه داریم. مرطوب نگهداشتن پوست میتواند باعث تسکین پوستهای بیمار، رفع خارش، ناراحتیها و پوستهپوستهشدن شود. در این میان، محصولاتی مثل لوسیون هم وجود دارند که ما را در این امر کمک میکنند. اما سؤال اصلی اینجاست که لوسیون بدن چیست؟ شناخت این محصول مراقبتی و نحوه استفاده آن، مهارتی است که سلامت پوست بدن را تقویت میکند. برای کشف ترفندهای اساسی و چگونگی استفاده صحیح از لوسیون، این مقاله را مطالعه کنید تا بهترین نتایج ممکن را برای سلامت پوست خود به ارمغان آورید.
لوسیون بدن چیست؟
بیایید پیش از اینکه به نحوه استفاده از لوسیون بپردازیم، بحث را با پاسخ به پرسش «لوسیون بدن چیست؟» شروع کنیم. لوسیون بدن (Body Lotion)، مرطوبکنندهای است که برای تقویت و بهبود سلامت پوست طراحی شده است.
بافتهای پوست بدن ما از یک دوز آبرسانی روزانه بهره میبرند و ما روزانه بهصورت ناخودآگاه با شستوشوی آنها به این آبرسانی کمک میکنیم. لوسیونهای موجود در بازار همان کاری که شستوشوی روزانه انجام میدهد را انجام میدهند، با این تفاوت که این محصولات نسبت به مرطوبکنندهها غنیتر و قدرتمندتر هستند.
گاهی ممکن است لوسیون بدن با مرطوبکننده اشتباه گرفته شود و این امر بهدلیل شباهت این 2 محصول در نحوه بهبود وضعیت انواع پوست است.
لوسیونها از این بابت از مرطوبکنندهها قویتر هستند که میتوانند برای پیشگیری و درمان مشکلات حاد پوستی مثل سلولیت (کبودی بافتهای پوست) یا تونینگ (نازکشدن پوست) هم استفاده شوند.
لوسیونهای بدن میتوانند از خواص موادمغذی مختلف، مثل شیر، انواع کرم و روغنهای آبرسان ساخته شوند. فرمولهایی که برای ساختن لوسیون بدن استفاده میشوند، آنقدر غنی هستند که آبرسانی در بافت پوست را بهدرستی پوشش دهند.
لوسیون و خاصیت درمانی
لوسیون بدن یک محصول برای آمادهسازی موضعی پوست است تا بافت آن مرطوب بماند و بیماریهای آن درمان شوند. اکثر لوسیونهای بدن موجود در بازار، پوست را نرم، صاف و سالم نگه میدارند و میتوانند دارای خواص ضد پیری هم باشند. گاهی از لوسیونهای بدن برای معطر و خوشبو نگهداشتن بدن هم استفاده میشود، چرا که اکثر این محصولات دارای رایحههای میوهای مختلف هستند.
لوسیونهای بدن نسبت به انواع کرمهای موجود در بازار چسبناکتر هستند؛ این موضوع به دلیل این است که لوسیونها درصد بیشتری آب در ساختار خود دارند. آب کافی موجود در لوسیونها باعث میشود تا پوست بدن قوام پیدا کند و تمامی بافتهای کوتیکول از موادمغذی بهرهمند شوند. شما میتوانید لوسیون بدن را بهصورت روزانه استفاده کنید و نگران هیچگونه عوارض جانبی یا آسیب خاص نباشید.
ترکیبات لوسیون بدن چیست؟
هنگام انتخاب لوسیون بدن مناسب برای پوست خود باید بدانید که محصول موردنظرتان حاوی چه موادی است. هر پوستی دارای مشکلات و خصوصیات ویژه خود است و مهم است نسبت به ترکیب آنها با بافت پوست خود مطلع باشید. در ادامه به چند ترکیب تخصصی و مهم لوسیونهای بدن اشاره خواهیم کرد که بدون وجود آنها نمیتوان به نتایج مطلوب دست یافت.
- سرامیدها (Ceramides): به مولکولهای لیپیدی که در غشای سلولهای پوست یافت میشوند، سرامید گفته میشود. سرامیدها به بافت پوست انسان کمک میکنند تا رطوبت مورد نیاز خود را از دست ندهند.
- اسیدهای چرب ضروری: اسیدهای چرب ضروری مثل امگا ۳ و امگا ۶ از جمله چربیهای سالم شناخته میشوند که وجود آنها برای بهبود سلامت پوست الزامی است. اسیدهای چرب همچنین سوخت مورد نیاز سلولها را برآورده میکنند تا متابولیسم پوست بهخوبی انجام شود. این اسیدهای چرب بهخودیخود در پوست ساخته نمیشوند و لازم است آنها را از طریق منابع مختلف مثل لوسیون بدن جذب کنید. پوست شما برای مرطوب ماندن، درخشش و سالم بودن به این اسیدهای چرب ضروری نیاز دارد.
- گلیسیرین، گلیکول و پلیولها: این مواد دارای قدرت ویژهای برای جذب و حفظ رطوبت هستند و میتوان آنها را در صابونها، پاککنندهها و البته لوسیونها پیدا کرد. وجود این مواد در لوسیون بدن بدین معناست که در هنگام استفاده محصول موردنظر، هیچ دغدغهای در مورد هیدراتهشدن پوست وجود نخواهد داشت.
- اسید هیالورونیک: مولکول هیالورونیک (Hyaluronic) حدود 1000 برابر وزن خود آب جذب میکند. این اسید ضروری دقیقاً مثل یک اسفنج پر از آب عمل میکند و باعث میشود عملیات آبرسانی بهدرستی انجام شود. اگر پوستی چرب و حساس دارید، باید لوسیون بدنی را انتخاب کنید که دارای این اسید است تا کلاژن و الاستین بافت پوستتان مرطوب شود.
- پپتیدها: پپتیدها (Peptides) آمینواسیدهایی هستند که عملکرد پوست شما را در مسیر درستی قرار میدهد. پپتیدها باعث میشوند پوست شما کلاژن تولید کند و دیگر اثری از چینوچروک وجود نداشته باشد. وجود پپتیدها برای کاهش علائم بیماریهایی همچون روزاسه، پسوریازیس و درماتیت سبورئیک ضروری است.
- ویتامین E: ویتامین E ضروریترین ماده برای آبرسانی پوست، افزایش خاصیت ارتجاعی و مقاومت در برابر رادیکالهای آزاد است. متخصصین از این ماده بهعنوان جادوی جوانکننده پوست یاد میکنند و بههمین دلیل است که اکثر محصولات مراقبت پوستی موجود در بازار دارای این ویتامین هستند.
- آنتیاکسیدانها: آنتیاکسیدانها همواره در نقش یک سپر دفاعی در باربر رادیکالهای آزاد، آسیبهای سلولی و چینوچروک ظاهر میشوند. انواع مختلفی از آنتیاکسیدانها وجود دارند که میتوان آنها را از طریق غذا جذب کرد، اما وجودشان در یک لوسیون بدن باعث جذب سریعتر خواهد شد.
تأثیر موادمغذی و عصارههای میوهای در لوسیون بدن چیست؟
لوسیونهای بدن دارای عصارهها و روایح مختلف، از جمله انواع میوهها و حتی لبنیات هستند و همین باعث میشود تا پس از استفاده از آنها بدن شما بوی خوبی بدهد. نوع لوسیونی که برای خود انتخاب میکنید، بهدلیل عصارهای که دارد، مفید واقع خواهد شد. برای مثال لوسیون بدنی که دارای عصاره عسل است، فواید موجود در عسل را به پوست بدنتان منتقل خواهد کرد. در ادامه، لیستی از انواع عصارههای موجود در لوسیونهای بدن را ارائه خواهیم کرد.
- عصاره ماست: ماست دارای ترکیباتی است که باعث محکم نگه داشتهشدن منافذ پوست و البته کاهش چینوچروک پوست میشود. عصاره ماست یک فرمول ویژه برای افرادی است که بههیچوجه دوست ندارند شاهد پیری خود باشند!
- عصاره نارگیل: نارگیل دارای خواص آنتیباکتریال و ضد قارچ است و میتواند بهعنوان یک مرطوبکننده بسیار قدرتمند عمل کند.
- جو دوسر (بلغور): بلغور فقط یک وعده مقوی برای صرف صبحانه نیست. خواص آنتیاکسیدانی این ماده باعث میشود پوست آسیبدیده شما احیا شود و مشکلات متعدد آن مثل خارش و قرمزی از بین بروند. لوسیونهای بدنی که دارای عصاره بلغور یا جو دوسر هستند، همواره بهعنوان محصولاتی تلقی میشوند که شادابی را برای پوست به ارمغان میآورند.
- عصاره عسل: عسل دارای خواص مرطوبکننده و آنتیباکتریال است و باعث جلوگیری از بروز آکنه خواهد شد. همچنین نباید خواص تسکیندهنده و شادابکننده آن را برای پوست بدن نادیده گرفت.
- عصاره میوهای هلو: هلو سرشار از ویتامین C است و باعث شادابی و سالم ماندن پوست میشود. اجزای موجود در میوه هلو به کاهش چینوچروکهای پوست و سیاهی دور چشم کمک میکنند.
آشنایی با انواع لوسیونها
بهازای هر نوعی از جنس پوست انسان، یک لوسیون بدن اختصاصی ساخته و تولید شده است. رایجترین لوسیونهای موجود در بازار شامل لوسیون بدن، لوسیون صورت و رایحهدار میشوند. معمولاً پرفروشترین لوسیون موجود، لوسیون صورت است که معمولاً خواص درمانی هم دارد.
لوسیونهای صورت بیشتر حاوی ضدآفتاب هستند تا پوست صورت در برابر اشعههای مضر UV مقاوم شود. البته نباید انتظار ضد آفتاب بودن را از همه لوسیونهای موجود در بازار داشت و بهتر است همواره از یک کرم ضد آفتاب برای حفظ پوست در برابر نور خورشید استفاده کرد.
لوسیون بدن معمولاً برای بهبود بافت پوست نواحی مختلف، از جمله بازوها، پاها، آرنج و حتی زانوها طراحی شده است. محتویات لوسیون بدن نسبت به لوسیون صورت ضخیمتر است و پتانسیل آن را دارد که باعث بستهشدن منافذ پوست شود.
به همین دلیل است که از لوسیون بدن نباید برای پوست صورت استفاده کرد. در نهایت، یکدسته از لوسیونها هم وجود دارند که معطر هستند و بهعنوان لوسیون رایحهدار شناخته میشوند.
تفاوت لوسیون درمانی با لوسیون بدن چیست؟
لوسیونهای درمانی معمولاً برای بخش مشخصی از بدن طراحی شدهاند؛ مثلاً لوسیون دستوپا برای مرطوبکردن و تعدیل چربی بافت پوست این نواحی استفاده میشود. از طرفی، لوسیون پا دارای محتویات ضخیمتری نسبت به سایرین است و موادمغذی لازم را به بافت پوست پا منتقل میکند. برجستهترین تفاوت لوسیون درمانی نسبت به محصولات دیگر، بهرهمندی از مواد درمانی مهمی، از جمله کرمهای ضد اگزما و خشکی پوست میباشد.
دلیل خشکی پوست چیست؟
پوست بدن ما روزانه آب از دست میدهد و این اتفاق، کاملاً طبیعی است. از طرفی، از دست رفتن بیشازحد آب در بافتهای پوست منجر به حساسیت و خشکی میشود.
برای شناخت دلایل خشکی پوست باید علائم آن را بهخوبی بشناسید و بهترین لوسیون ممکن را برای درمان آن استفاده کنید. معمولاً از آبوهوا، کمبود خواب، عدم نوشیدن آب کافی، دوش آب داغ و محصولات آرایشی غیر استاندارد بهعنوان عوامل مؤثر بر خشکی پوست یاد میشود.
همه پوستها مستعد از دست دادن رطوبت مورد نیاز و کمآبی هستند، اما خشکی پوست نوع شدیدتری است که نمیتوان نسبتبهآن بیتوجه بود. با استفاده از یک لوسیون بدن حاوی اسیدهای چرب ضروری مثل امگا 3 و 6 میتوان پوست را هیدراته (مرطوب) نگه داشت و تعادل را به بافتهای آن هدیه داد.
تأثیر لوسیون بدن بر خشکی پوست
باتوجهبه تحقیقاتی که صورت گرفته، لوسیونها بهاندازه کرمها و پمادهای تخصصی برای درمان خشکی پوست مؤثر نیستند. بااینوجود، لوسیون باعث بازشدن منافذ پوست و رطوبترسانی پویا میشود و علائم ناشی از خشکی پوست را کمرنگ و کمرنگتر میکند.
یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ نشان داد لوسیون بدن به آبرسانی مجدد و احیای پوست کمک شایانی میکند و تأثیرات مثبت آن روی نواحی پوست پا بسیار چشمگیر است.
خشکی پوست بهخودیخود زمینهساز به وجود آمدن بیماریهایی همچون اگزما و پسوریازیس هم میشود. بیمارانی که معمولاً تمایلی به مراجعه به پزشک ندارند، میتوانند از لوسیون بدن برای پیشگیری و کاهش علائم بیمارهای ناشی از خشکی پوست بهرهمند شوند. متخصصین حوزه پوست از لوسیونها بهعنوان داروهایی یاد میکنند که برای تهیه آنها نیازی به نسخه پزشک نیست.
لوسیون مناسب برای رفع خشکی پوست
برای درمان یا رفع علائم خشکی پوست باید از لوسیونی استفاده شود که بهصورت امولسیون روغن در آب ساخته شده است. به عبارت سادهتر، محتویات لوسیون مناسب برای خشکی نباید فقط دارای روغن باشد، چرا که نبود عنصر آب باعث صدمه زدن روغن به بافت حساس پوست میشود.
اسید هیالورنیک هم یکی دیگر از موادی است که باید در محتویات لوسیون بدن موردنظر وجود داشته باشد. بیماری که از خشکی پوست رنج میبرد، نباید از لوسیونهایی که دارای مواد زیر هستند، استفاده کند:
- انواع عطرها و رایحهها
- مواد نگهدارنده
- پارابن
- رنگهای مصنوعی
- الکل
- اسید سالیسیلیک
- بنزوئل پراکسید
البته در خصوص این موضوع باید از یک پزشک متخصص مشورت گرفت تا توصیههای دقیقتری مورد استفاده قرار بگیرند.
نحوه استفاده از لوسیون بدن چیست؟
دستور استفاده از انواع لوسیونهای بدن بر یک اصول پنجگانه استوار شده که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
- لوسیون مناسب برای پوستتان را با دقت و حساسیت لازم انتخاب کنید
- لوسیون بدن را برای بعد از استحمام بگذارید، چرا که پوست شما در این مرحله تشنه است و مواد موجود در محصول را بهراحتی و بهسرعت جذب میکند
- محتویات لوسیون را بهاندازه یک سکه روی کف دستتان بمالید و ماساژ را از پایینبهبالا شروع کنید
- لوسیون را بهصورت یکنواخت در هر قسمت از پوست بدن پخش کنید و همه نقاط را مورد بررسی قرار دهید تا هیچ ناحیهای جا نماند
- از محصولات مکمل لوسیون بدن مثل کرمهای ضدآفتاب یا مرطوبکنندهها استفاده کنید
بهترین فصول سال برای استفاده از لوسیون بدن
از بین ۴ فصل سال، پوست انسان در ۲ فصل تابستان و زمستان بیش از هروقت تحت تهدیدهای مختلف قرار میگیرد. در ادامه به بعضی از مهمترین دلایل خشکی پوست و نیاز به لوسیون بدن اشاره خواهیم کرد:
- فصل زمستان: پوست بدن در مقابل سرما شکننده و حساس است و پتانسیل خشکشدن آن وجود دارد. حتی اگر لباسهای فراوان بپوشید تا از نفوذ سرما جلوگیری کنید، هوس یک دوش آب داغ میتواند تمام نقشهها را بههم بریزد. استفاده از یک لوسیون مناسب میتواند سلامت پوست را حتی پس از یک دوش آب گرم تأمین کند.
- فصل تابستان: فقط سرما نیست که نقش مهمی در خشکی پوست دارد. تابستان و گرمای شدید آن همیشه باعث خشکیهای آزاردهنده پوست میشود. دمای بالای هوا و همچنین تابش اشعه ماوراءبنفش از جمله هدیدهای تابستان برای بافت حساس پوست هستند.
فواید لوسیون بدن چیست؟
بهطورکلی، لوسیون دارای چندین خاصیت مهم از قبیل موارد زیر است:
- آبرسانی کامل و کافی
- جلوگیری از پیری زودرس
- کمک به جبران رطوبت ضروری ازدسترفته پوست
- بهبود لکههای سیاه و زبر
- بهبود پوست نواحی مبتلا به آکنه و پینه
- ایجاد حس و بوی خوب برای تأمین آرامش
- کاهش علائم بیماریهای پوستی مقاوم به درمان
آیا لوسیون بدن عوارض جانبی دارد؟
لوسیونها هم مانند همه محصولات صنعتی موجود در بازار علاوه بر مزایا، معایبی هم دارند. موارد زیر از جمله عوارض جانبی و معایبی هستند که ممکن است در اثر مصرف لوسیون بدن ایجاد شوند:
- بعضی از لوسیونها حاوی مواد شیمیایی مصنوعی هستند که باعث آسیب رساندن به بافت پوست در درازمدت میشوند.
- بعضی از لوسیونها دارای طراحی مناسبی نیستند و ممکن است حین استفاده آنها دچار مشکل شوید
- احتمالاً پس از مالیدن لوسیون روی پوست، احساس سردی آزاردهندهای داشته باشید؛ این بهدلیل محتویات این محصول است که عمدتاً باعث ناراحتی موقت پوست میشود
- اکثر لوسیونها دارای رایحه هستند و استفاده آنها میتواند برای پوستهای حساس و بیمار مثل شعلهور کردن آتش تلقی شود
- جذب بیشازاندازه ویتامین E در پوست گاهی به پوستهپوستهشدن آن منجر میشود که از جمله عوارض جانبی لوسیون بدن است.
انتخاب لوسیون مناسب با نوع پوست
لوسیونهای بدن علاوه بر زمستانی یا تابستانی بودن، باتوجهبه نوع پوست مصرفکنندگان هم طبقهبندی میشوند. تنوع لوسیونهای موجود در بازار به جنس و مشکلات پوست هر شخص مربوط میشود، درحالیکه احتمالاً شما دارای پوست خشک و حساس هستید، یک شخص دیگر دارای پوست چرب یا معمولی است و نمیتوان یک لوسیون مشخص را برای هر دو شما پیشنهاد کرد. لوسیون بدن شبیه یک رژیم غذایی است که باتوجهبه نیازها و هدفگذاری هر شخص خریداری میشود.
لوسیونهای بدن موجود در بازار را باتوجهبه 5 جنس مختلف پوست ارزیابی کنید:
- پوست معمولی
- پوست خشک
- پوست چرب
- پوست آکنهدار
- پوست حساس
برای اینکه بتوانید در مورد خرید لوسیون، انتخاب بهتری داشته باشید، کافی است ۳ عامل زیر را در محصول موردنظرتان بررسی کنید و تأثیر هرکدام را بر پوست خود بدانید:
- مقدار آب موجود در لوسیون بدن موردنظر
- محتویات روغن لوسیون بدن
- حساسیتی که محصول برای پوست ایجاد خواهد کرد