این روزها رسیدگی به موها و یا هر قسمت دیگر بدن، بدون استفاده از مواد شیمیایی میسر نیست و ترکیباتی که تمیزی یا زیبایی را در ازای ناسالم بودن برای ما پدید می‌آورند، در فرمولاسیون محصولات مختلفی وجود دارد. در این بین، توجه به مواد ارگانیک و طبیعی افزایش پیدا کرده و خیلی‌ها در حال پیاده سازی روش‌های سنتی مراقبت از بدن خود هستند. اهمیت استفاده از محصولات طبیعی، کم کم به یک دغدغه عمومی تبدیل شده و مواد شیمیایی به دلیل عوارض فراوانی که برای انسان و کره زمین دارد آرام آرام کنار گذاشته شده اند. بسیاری از برندها نیز سعی کرده اند با این موج همراه شوند و مصرف مواد پر زیان را به حداقل خود برسانند. اما آن چیزی که مهم است افزایش آگاهی ما درباره مواد طبیعی و غیر طبیعی است. در این صورت می‌توانیم بهترین انتخاب را داشته باشیم و حداقل ضرر را با بیشترین سود دریافت کنیم.
اگر بخواهیم هم سالم باشیم و هم زیبا، اگر سلامتی طولانی مدت خود را مد نظر داشته باشیم و اگر ظاهرمان برایمان اهمیت داشته باشد، باید از چه محصولاتی استفاده کنیم؟ در شستن موها، شامپوی بدون سولفات بهتر است یا با سولفات ؟ چرا؟
سولفات چیست؟
سولفات، حاصل واکنش ترکیبات یونی گوگرد و در نتیجه ایجاد نمک سولفاته آن است. سولفات‌ها گروهی از مواد شیمیایی را تشکیل می‌دهند که در صنعت مراقبت از مو بسیار رایج و پر کاربرد اند. سدیم لوریل سولفات و سدیم لورت سولفات، دو نوع مشهور از این گروه اند که از وازلین و روغن‌های گیاهی تولید می‌شوند و پس از ترکیب با شوینده‌های دیگر، یک شوینده واحد و بهینه را تحت عنوان شامپوی موی سر می‌سازند.
مزیت و ضرر این ماده شیمیایی در این است که کلیه چربی‌ها و آلودگی‌ها را به خود جذب می‌کند و همچنین رطوبت طبیعی مو را کاهش می‌دهد. سولفات، تمام کثیفی‌ها را رفع کرده و به دنبال آن چربی مورد نیاز مو را نیز از بین می‌برد؛ به همین جهت پاک کننده ای بسیار قوی و در عین حال خشک کننده است. موها برای حفظ سلامتی خود به اندکی رطوبت و چربی نیاز دارند و در نبود آنها پوست کف سر خشک و آسیب پذیر می‌شود. می‌دانید که خشکی کف سر می‌تواند عوارضی مانند شوره، پوسته و خارش را به دنبال داشته باشد و تا چه حد اذیت کننده است.
اگر سولفات ضرر دارد، چرا همچنان از آن استفاده می‌شود؟
چون هیچ چیز به اندازه آن نمی‌تواند موها را تمییز کند. بسیار از آلودگی‌ها تنها با مصرف سولفات از بین می‌روند هر چند که اثرات مخرب زیادی دارد. مثلا افرادی که موهای بسیار چرب دارند با فرمولاسیون دیگری نمی‌توانند موهای تمیزی داشته باشند و شامپوهای حاوی سولفات بهترین گزینه برای کسانی است که از داشتن موهای بسیار چرب، شوره ناشی از چربی مو و خارش ناشی از چربی رنج می‌برند. هر چند این شامپوها برای افرادی با موی نرمال نیز توصیه شده اند اما مصرفشان در طولانی مدت می‌تواند آسیب زا باشد.
پاسخ سوال شامپوی بدون سولفات بهتر است یا با سولفات در نوع موهای شما نهفته است. به همین علت است که برندهای معتبر همچنان از این ماده شیمیایی استفاده می‌کنند. بدون این ماده تمییزی حداکثری موها معنا ندارد و همیشه مقداری چربی بر روی مو باقی می‌ماند. همچنین دادن حس تمیزی به مشتری از دیگر دلایلی است که سولفات را پرطرفدار نگه می‌دارد. این ماده کف خیلی زیاد و غلیظی ایجاد می‌کند و به همین دلیل فرد حس می‌کند که موهایش با محصول دیگری نمی‌تواند این قدر شستشو داده شود. شما خودتان ممکن است بدون ایجاد کف احساس پاکیزگی نکنید و شوینده بدون سولفات را کنار بگذارید؛ چرا که عدم وجود نشانه ای از تمیزی این فکر را در شما ایجاد می‌کند که موهایتان هنوز آلوده است. به همین جهت شرکت‌های بزرگ از فرموله کردن این ماده شیمیایی با ترکیبات ویژه خود دست بردار نیستند و مصرف آن حالا حالاها ادامه دارد و حذف نمی‌شود.
استفاده از شامپوی حاوی سولفات برای چه کسانی مناسب است؟
اگر می‌پرسید شامپوی بدون سولفات بهتر است یا با سولفات باید بگوییم که نوع موهایتان در انتخاب شامپو فاکتور خیلی مهمی است. همان طور که شامپوی مخصوص موهای چرب و رنگ شده و خشک و… هر چیزی را انتخاب می‌کنید به ترکیبات آن هم نگاهی بیاندازید. اکثر شامپوهای داخل بازار حاوی سولفات هستند و به سختی می‌توان شامپوهایی بدون سولفات پیدا و استفاده کرد. از این رو بسیاری از افراد ناچار اند از این شامپوها استفاده کنند. خیلی‌ها هم اصلا توجهی به این ماده ندارند و شامپوی خود را بدون خواندن ترکیبات ناشناخته درون آن خریداری می‌کنند.
جدای از کسانی که نمی‌خواهند از این ماده استفاده کنند، بهتر است بدانید که سولفات مزیت‌ها و خوبی‌هایی نیز دارد و برای افرادی با موی چرب بسیار مناسب می‌باشد. کسی که موی چرب دارد استفاده از این ترکیب شیمیایی می‌تواند کار خود را راحت کند؛ البته باید نوع پوست کف سر خود را هم در نظر بگیرد که مبادا در کنار چرب بودن، حساس و بیمار باشد و اگزما یا التهاب داشته باشد. سولفات التهاب را تحریک می‌کند و برای آن مضر است؛ به همین خاطر به هیچ عنوان نباید برای فرد دارای آلرژی استفاده شود. این ماده پوست چرب کف سر را به خوبی درمان کرده و چربی اضافه و آزاردهنده آن را به خود جذب می‌کند. همچنین باعث از بین رفتن شوره و کلیه عوارض مربوط به چربی است.
شامپوی بدون سولفات بهتر است یا با سولفات؟ به هر جهت برای موی بسیار چرب و روغنی نوع سولفات دار توصیه می‌شود و هنوز راه حل بهتری ارائه نشده است. این نکته را هم در نظر داشته باشید که سولفات‌ها مشتقات متفاوتى دارند و همه آنها مضر نیستند یا ضرری این چنین ندارند. لازم نیست با دیدن واژه سولفات روی شامپو آن را دور بیاندازید و کلا با این ماده قهر کنید. این همه برند خوب و با کیفیت تضمین شده در جهان وجود دارد که هنوز از سولفات استفاده می‌کنند. ضررهای سولفات با محصولات مکمل قابل جبران است و اگر موهایتان خیلی آسیب دیده و خشک نیست به نتیجه و تمیزی اش می‌ارزد. هر چند پیشگیری از صدمه بهتر از درمان آن است.
ببینید که کدام یک از ترکیبات سولفات در شامپوی مورد نظر قرار دارند. اس ال اس سولفات بسیار قوی و آسیب رسانی است. اگر سولفات مورد استفاده اس ال اس نیست و اس ال اى اس است برای موها آسیبی به قدرت اولی ندارد و ملایم تر است. اگر اس ال ای اس نیز برای شما مشکل ساز است، استفاده از مشتقات گیاهی سولفات می‌تواند موهایتان را از هر نوع آلودگی خلاص کند. مشتقات نارگیل به دارا بودن سولفات معروف اند و شما را در این راه کمک می‌کنند.
سرطان زا بودن سولفات
این شایعه تقریبا رد شده است و صحت علمی ندارد. اگر موهایتان بسیار چرب اند به آن توجه نکنید و با خیال راحت از شامپوی مورد نظر حاوی سولفات خود استفاده نمایید. غلظت سولفات در شامپوها آن قدری نیست که بتواند عوارضی چنین بزرگ را به وجود بیاورد و به جز آن چه گفته شد ضرری ندارد.
استفاده از شامپوی حاوی سولفات برای چه کسانی مناسب نیست؟
سولفات به دلیل از بین بردن چربی طبیعی و رطوبت مو باعث بیش از حد خشک شدن مو و پوست سر می‌شود و برای پوست حساس و آسیب پذیر، موهای شکننده و موهای رنگ شده مناسب نیست و مشکلات آنان را دوچندان می‌کند. می‌دانید که رنگ و دکلره به اندازه کافی موهای شما را خشک می‌کنند و پس از رنگ، باید تا می‌توانید از انواع مرطوب کننده، روغن، ماسک مو و دیگر محصولات مراقبتی آبرسان استفاده کنید. همچنین سولفات ثبات رنگ مو را به هم می‌ریزد و موها را اصطلاحا رنگ پریده می‌کند. برای پایداری رنگ مو و هیدراته ماندن آنها، از شامپوهای حاوی سولفات استفاده نکنید و شوینده‌های فاقد سولفات را جایگزین کنید. این شامپوها فقط و فقط برای افرادی با موی چرب مناسب اند و موهای خشک را طی مرور زمان نیست و نابود می‌کنند.
به طور کلی سولفات مو را خشک، وز، دهیدراته و رنگ پریده می‌کند و پوست سر را ملتهب می‌نماید. سولفات به عنوان شوینده قوی، احتمال دارد چنان چربی پوست را از بین ببرد که پوست رفته رفته کنده و نازک شود و لایه محافظی برای سطح آن باقی نماند. در این صورت ورود باکتری به پوست آسان شده و این آلودگی‌ها پوست را دچار انواع مریضی، حساسیت، قرمزی، خارش، خشکی و التهاب می‌کنند.
سولفات ممکن است در منافذ زیر پوست باقی بماند و پس از مدتی، با تجمع مقدار زیادی از آن جوش و آکنه ایجاد کند. کنده شدن لایه محافظتی پوست نیز دلیل خوبی برای تجمع باکتری و پدید آمدن انواع جوش در کف سر است که باز هم توسط سولفات صورت می‌گیرد.
شامپوی بدون سولفات بهتر است یا با سولفات؟ بدون سولفات ضررهای بسیار کمتری دارد و از این جهت برتری دارد. اما بیایید درباره شامپوی فاقد سولفات بیشتر بدانیم و سوای از شامپوهای دیگر با آن بیشتر آشنا شوید.
شامپوی بدون سولفات چیست؟
شامپویی که در ترکیبات خود سولفات ندارد، سولفات فری یا بدون سولفات نامیده می‌شود. از آن جایی که سولفات ترکیب بسیار مهمی است، نبود آن اثرگذاری شامپو را به کل عوض می‌کند و حالت متفاوتی را ایجاد می‌نماید. این نوع شامپو، حساسیت و التهاب را کاهش می‌دهد، مو را هیدراته نگه می‌دارد، احتمال جذب مواد شیمیایی مضر را کم می‌کند، باعث تثبیت رنگ موی رنگ شده می‌شود و چربی طبیعی و مفید موها را احیا می‌کند. شامپوی فاقد سولفات تسکین دهنده و التیام بخش است؛ به همین دلیل حساسیت‌های پوستی را کاهش داده و به درمان اگزما کمک می‌کند.
این نوع شامپو، به علت فرمولاسیون خاص و کمیاب بودن ممکن است از قیمت بالاتری برخوردار باشد. همچنین سولفات باعث ایجاد کف زیادی می‌شود که در نبود آن دیده نشده و کف نکردن شامپوی بدون سولفات می‌تواند فرد را دو دل کند. از قدیم الایام کف کردن به عنوان نشانه ای از تمیزی و روند پاکیزه شدن شناخته می‌شده. کف بیشتر، همواره با آلودگی کمتر مساوی بوده است. مسئله عادت است و این که باید به کف نکردن شوینده‌ها عادت کنیم؛ چون معمولا با ضرر و زیان و مواد شیمیایی بیشتری همراه اند و رطوبت را از بین می‌برند.
شامپوی بدون سولفات چشم را دچار سوزش نمی‌کند و آسیبی برای محیط زیست ندارد. این نوع شامپو معمولا برای همه موها مناسب است و افرادی که دارای موهای رنگ شده و دکلره هستند، افرادی که موهایشان را کراتین کرده اند، افرادی که موهای حرارت دیده یا سوخته ای دارند، افرادى که موهاى فر، وز و به هم ریخته دارند؛ موهاى خشک، شکننده و آسیب دیده، افرادی که هرروز موهای خود را شستشو می‌دهند و روزانه به حمام می‌روند و افرادی که پوست سر حساس، اگزما و پسوریازیس دارند می‌توانند بیشترین سود را از شامپوهای بدون سولفات ببرند.
در آخر شامپوی بدون سولفات بهتر است یا با سولفات ؟
با توجه به نکات گفته شده واضح است که شامپوی فاقد سولفات بهتر است. مشکل این است که هنوز خیلی برای موهای چرب کارایی ندارد و اثر آن به شامپوهای سولفات دار نمی‌رسد. همچنین کمپانی‌های بزرگ دست به تولید گسترده این نوع شامپوها نزده اند و به همین دلیل ممکن است هنوز خیلی محبوب نباشند. امیدواریم در آینده شاهد تولید بیشتر این نوع شامپو باشیم و ضرر کمتری به موهایمان بزنیم.
