موخوره یا چندشاخه شدن انتهای مو، یکی از مشکلات رایج در سلامت مو است که اغلب افراد در مقطعی از زندگی با آن مواجه میشوند. این مشکل زمانی رخ میدهد که کوتیکول یا لایه محافظ بیرونی مو بر اثر عوامل مختلف آسیب دیده و مو خشک و شکننده شود. در ادامه به بررسی دلایل ایجاد موخوره و راهکارهای موثر برای پیشگیری و درمان آن میپردازیم.
دلایل ایجاد موخوره
1. استفاده بیش از حد از ابزارهای حرارتی
ابزارهایی مانند سشوار، اتو مو و دستگاههای فر کننده، با تولید حرارت بالا باعث از بین رفتن رطوبت طبیعی مو میشوند. این حرارت زیاد، کوتیکول مو را تخریب کرده و با ضعیف کردن ساختار مو، آن را مستعد شکستگی و چندشاخه شدن میکند. استفاده از این ابزارها بدون محافظت حرارتی، روند آسیبدیدگی را تسریع میکند.
راهکار: از محصولات محافظ حرارت قبل از استفاده از ابزارهای حرارتی استفاده کنید و درجه حرارت را روی کمترین میزان ممکن تنظیم کنید.
2. رنگ کردن مداوم مو
مواد شیمیایی موجود در رنگهای مو بهویژه آمونیاک، به کوتیکول مو آسیب میزند و رطوبت طبیعی آن را از بین میبرد. این امر به مرور زمان باعث خشکی و شکنندگی مو میشود. افرادی که به طور مرتب موهای خود را رنگ میکنند، بیشتر در معرض موخوره قرار دارند.
راهکار: استفاده از رنگهای بدون آمونیاک و کاهش تعداد دفعات رنگ کردن مو میتواند به حفظ سلامت مو کمک کند.
3. درمانهای شیمیایی
روشهایی مانند کراتینه، صاف کردن یا فر کردن دائم، شامل استفاده از مواد شیمیایی قوی هستند که پیوندهای داخلی مو را تغییر میدهند. این مواد میتوانند به کوتیکول آسیب برسانند و ساختار طبیعی مو را تخریب کنند، در نتیجه مو شکننده و مستعد موخوره میشود.
راهکار: انجام این درمانها را به حداقل برسانید و حتماً از یک متخصص حرفهای برای انجام آنها کمک بگیرید.
4. شستشوی بیش از حد مو
شستشوی مکرر موها میتواند باعث از بین رفتن چربیهای طبیعی آن شود. این چربیها نقش مهمی در حفظ رطوبت و انعطافپذیری مو دارند. وقتی موها خشک و فاقد چربی شوند، احتمال ایجاد موخوره بیشتر میشود.
راهکار: تعداد دفعات شستشوی مو را کاهش دهید و از شامپوهای ملایم و بدون سولفات استفاده کنید.
5. برس کشیدن بیش از حد
برس کشیدن بیش از اندازه و با فشار زیاد، بهویژه زمانی که مو خیس است، میتواند باعث آسیب دیدن ساقه مو شود. این کار باعث ضعیف شدن تارهای مو و افزایش احتمال موخوره میشود.
راهکار: از برسهای نرم و با دندانههای درشت استفاده کنید و موهای خود را بهآرامی شانه بزنید.
6. خشک کردن مو با حوله نامناسب
مالیدن شدید موها با حوله زبر پس از شستشو، باعث ایجاد اصطکاک و آسیب به کوتیکول مو میشود. این امر میتواند موها را مستعد شکستگی و موخوره کند.
راهکار: از حولههای میکروفایبر یا نرم استفاده کنید و موها را بهآرامی فشار دهید تا آب اضافی آن گرفته شود.
7. آسیب فیزیکی به مو
عادتهای نادرستی مانند کشیدن مو با دست، بستن مو با کشهای سفت یا استفاده از سنجاقهای فلزی میتواند به ساختار مو آسیب برساند. این آسیبها به مرور زمان منجر به ایجاد موخوره میشوند.
راهکار: از کشهای نرم و بدون فلز استفاده کنید و از کشیدن موها خودداری کنید.
8. عوامل محیطی
قرار گرفتن در معرض نور خورشید، باد شدید و آب حاوی کلر مانند استخرها، میتواند باعث خشک شدن موها شود. این عوامل خارجی کوتیکول مو را تضعیف کرده و احتمال ایجاد موخوره را افزایش میدهند.
راهکار: هنگام قرار گرفتن در معرض آفتاب از کلاه استفاده کنید و پس از شنا در استخر، موهای خود را با شامپوهای مخصوص شستشو دهید.
9. کوتاه نکردن منظم مو
اگر موها بهطور مرتب کوتاه نشوند، انتهای آنها ممکن است خشک و چندشاخه شود. کوتاه کردن مرتب موها به حذف بخشهای آسیبدیده کمک میکند.
راهکار: هر ۸ تا ۱۰ هفته یکبار انتهای موهای خود را کوتاه کنید.
10. رژیم غذایی نامناسب
رژیم غذایی که فاقد ویتامینها و مواد معدنی ضروری باشد، میتواند موها را ضعیف و مستعد موخوره کند. کمبود ویتامینهای A، C، D و E و همچنین پروتئینها و اسیدهای چرب ضروری بر سلامت موها تاثیر میگذارد.
راهکار: مصرف مواد غذایی مانند ماهی، آجیل، سبزیجات و میوههای تازه را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
11. عوامل ژنتیکی
در برخی افراد، ضعیف بودن موها به عوامل ژنتیکی مرتبط است. این افراد ممکن است موهای شکنندهتری داشته باشند که بهراحتی دچار شکستگی و موخوره میشوند.
راهکار: اگر عوامل ژنتیکی نقش دارند، مراقبتهای پیشگیرانه و استفاده از محصولات تقویتی میتواند کمککننده باشد.
انواع موخوره و روشهای پیشگیری و درمان آن
موخوره، بهعنوان یکی از رایجترین آسیبهای ساختاری مو، زمانی رخ میدهد که انتهای ساقه مو شکاف برداشته یا چند شاخه شود. این آسیب اغلب به دلیل استفاده مکرر از مواد شیمیایی، وسایل حرارتی مانند سشوار و اتو مو، و همچنین عدم رعایت اصول مراقبتی مناسب در موها ایجاد میشود. تأثیرات موخوره بر سلامت موها بسیار جدی است، زیرا میتواند به تدریج منجر به خشکی، شکنندگی و کاهش درخشندگی موها شود. این مشکل در صورت عدم درمان، باعث گسترش آسیب به بخشهای سالم مو نیز خواهد شد، بنابراین پیشگیری و درمان بهموقع اهمیت زیادی دارد. این مشکل میتواند به مرور زمان باعث ضعیف شدن و شکنندگی موها شود. در ادامه با انواع موخوره، روشهای پیشگیری و درمان آن آشنا میشویم.
انواع موخوره
موخورهها بر اساس نوع آسیب و شدت آن به چند دسته تقسیم میشوند:
1. موخوره دوشاخه
یکی از رایجترین انواع موخوره که در آن انتهای مو به شکل Y باز میشود. این نوع آسیب به راحتی قابل تشخیص بوده و به مرور زمان به ساقه مو آسیب بیشتری وارد میکند.
علت: شستشوی خشن، برس کشیدن زیاد و استفاده مکرر از سشوار.
پیشگیری: شانه کردن مو با برسهای نرم و جلوگیری از کشیدن مو هنگام شستشو.
2. موخوره چروک
این نوع موخوره به دلیل استفاده مکرر از وسایل حرارتی مانند اتو و سشوار ایجاد میشود. ساقه مو در این حالت ظاهری سوخته و شکننده پیدا میکند.
علت: حرارت بیش از حد و عدم استفاده از محافظ حرارتی.
پیشگیری: استفاده از محصولات محافظ حرارت و کاهش دفعات استفاده از وسایل حرارتی.
3. موخوره جوان
این نوع موخوره در مراحل اولیه آسیب به مو رخ میدهد و با ایجاد شکافهای بسیار ظریف در نوک موها همراه است. معمولا در موهای بلند و کمرس مراقبت دیده میشود. اگرچه این نوع موخوره در تعداد کم طبیعی است، اما میتواند به مرور زمان بدتر شود.
علت: کمبود رطوبت و استفاده از شامپوهای نامناسب.
پیشگیری: استفاده از نرمکنندههای آبرسان و کوتاه کردن منظم نوک موها.
4. موخوره سهشاخه
در این نوع موخوره، نوک مو به سه شاخه تقسیم میشود که نشاندهنده ضعف شدید کوتیکول و جدا شدن آن از کورتکس مو است.
علت: کمبود مواد مغذی و عدم رسیدگی به موها.
پیشگیری: استفاده از ماسکهای تقویتکننده و کوتاه کردن مرتب موها.
5. موخوره پرمانند
این نوع موخوره به شاخهشاخه شدن نوک موها شباهت دارد و معمولا در اثر رنگ کردن مکرر مو و استفاده از مواد شیمیایی ایجاد میشود.
علت: مواد شیمیایی قوی و عدم مراقبت صحیح.
پیشگیری: کاهش دفعات رنگ کردن و استفاده از ماسکهای ترمیمکننده.
6. موخوره گرهای
در این حالت، گرههای کوچکی روی مو ظاهر میشوند که میتوانند باعث شکنندگی و پارگی مو شوند.
علت: شانه کردن خشن مو و استفاده از ابزارهای نامناسب.
پیشگیری: شانه کردن آرام مو و استفاده از برسهای مناسب.
7. موخوره ناقص
در این نوع موخوره، بخشهایی از ساقه مو ضعیف میشوند اما کوتیکول هنوز سالم است و از دوشاخه شدن جلوگیری میکند.
علت: خشکی بیش از حد مو و کمبود رطوبت.
پیشگیری: استفاده از محصولات آبرسان و نرمکنندههای عمقی.
8. موخوره درختی
این نوع موخوره به شکل شکافهای متعدد در یک طرف ساقه مو ظاهر میشود و نشانه آسیب جدی به مو است.
علت: استفاده نادرست از محصولات حرارتی و شیمیایی.
پیشگیری: استفاده از روغنهای طبیعی و ماسکهای تقویتکننده.
9. موخوره مخروطی
این نوع موخوره به معنای نازک شدن نوک ساقه مو نسبت به بخشهای بالاتر است و نشاندهنده آسیب شدید به کوتیکول است.
علت: استفاده از محصولات شیمیایی سنگین و عدم مراقبت صحیح.
پیشگیری: استفاده از محصولات محافظتی و تقویتی.
10. موخوره نقاط سفید
یکی از خطرناکترین انواع موخوره که با ایجاد نقاط سفید روی ساقه مو همراه است و نشاندهنده سوختگی ناشی از مواد شیمیایی است.
علت: استفاده از دکلره و مواد شیمیایی قوی.
پیشگیری: کاهش دفعات استفاده از مواد شیمیایی و استراحت دادن به موها.
پیشگیری از موخوره
برای جلوگیری از بروز موخوره، رعایت نکات زیر بسیار موثر است:
- استفاده از شامپوی مناسب: شامپوهایی با PH پایین انتخاب کنید که خشکی مو را کاهش میدهند.
- حمام با آب ولرم: از شستشوی موها با آب داغ خودداری کنید.
- کاهش استفاده از وسایل حرارتی: سشوار و اتو مو را کمتر استفاده کنید و همیشه از محصولات محافظ حرارت بهره ببرید.
- شانه کردن آرام: موهای خود را به آرامی و با شانههای دانهدرشت شانه کنید.
- عدم استفاده مکرر از مواد شیمیایی: دفعات استفاده از رنگ، دکلره و کراتینه را کاهش دهید.
- کوتاه کردن دورهای: نوک موهای خود را به صورت منظم کوتاه کنید تا از پیشرفت موخوره جلوگیری شود.
عوارض موخوره
موخوره میتواند مشکلات متعددی برای موها ایجاد کند، از جمله:
- ضعیف شدن ریشه مو
- ریزش مو
- خشکی و شکنندگی
- نامرتب شدن ظاهر موها
- کدر شدن رنگ مو
روشهای درمان موخوره
اگرچه درمان قطعی برای موخوره وجود ندارد، اما میتوان با برخی روشهای خانگی و حرفهای از پیشرفت آن جلوگیری کرد:
1. کوتاهی مو
بهترین راهحل برای از بین بردن موخوره، کوتاه کردن موها است. حدود یک بند انگشت بالاتر از ناحیه آسیبدیده را کوتاه کنید.
2. روغنتراپی
استفاده از روغنهای طبیعی میتواند به تقویت و مرطوب کردن موها کمک کند:
- روغن چوب صندل: از شکنندگی موها جلوگیری میکند.
- روغن آرگان: هم مرطوبکننده و هم آبرسان است.
- روغن رزماری: باعث تقویت ریشه مو و جلوگیری از ریزش میشود.
- روغن بادام: باعث نرم شدن و لطافت موها میشود.
- روغن آووکادو: مناسب برای موهای خشک و آسیبدیده.
- روغن زیتون: به تقویت و تغذیه مو کمک میکند.
- روغن نارگیل: خاصیت مرطوبکنندگی قوی دارد و از خشکی مو جلوگیری میکند.
3. استفاده از ماسک مو
ماسکهای حاوی مواد مغذی میتوانند از خشکی و شکنندگی مو جلوگیری کنند. ماسکهای آماده یا خانگی را میتوانید به صورت هفتگی استفاده کنید.
با رعایت این نکات میتوانید موهای سالمتر و بدون موخوره داشته باشید و از آسیبهای بیشتر جلوگیری کنید.