بدن انسان در زمان بارداری و پس از آن تغییرات قابل‌توجهی را تجربه می‌کند. یکی از عوارضی که ممکن است پس از این دوران در بدنتان بروز کند، ریزش مو است. البته احتمالاً در دوران بارداری موهایتان ضخیم و درخشان هستند. اما پس از اینکه نوزادتان را به دنیا آوردید، موهایتان شروع به ریزش می‌کنند. این یکی از نشانه‌های طبیعی است که از تغییرات هورمونی در بدن خبر می‌دهد. باوجوداینکه اصلی‌ترین دلیل ریزش مو پس از زایمان تغییرات هورمونی در بدن است، اما ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشد.
اصلی‌ترین دلایل ریزش مو پس از زایمان چیست؟
ریزش مو پس از زایمان به مدت ۳ ماه با شدت بیشتری انجام می‌شود، زیرا در این دوره سه‌ماهه تعادل هورمونی بدن برای تغذیه کودک تحت‌تأثیر زیادی قرار می‌گیرد. پس از بارداری بدن برای حمایت از تغذیه کودک سطح هورمون‌های مادر را بالا و پایین می‌کند.
سپس چرخه رشد مو در بدن را مختل می‌شود و موها بیشتر از قبل می‌ریزند. تأثیر تغییرات هورمونی روی ریزش مو به طور آنی رخ نمی‌دهد. بلکه این تأثیر به‌مرورزمان اتفاق می‌افتد.
اما فرایند شروع و پایان آن بین ۴ تا ۶ ماه طول می‌کشد. از طرفی استرس پس از زایمان ریزش مو در بدن را شدیدتر می‌کند؛ به‌طوری که استرس تقریباً 30 درصد به میزان ریزش مو می‌افزاید.
دلایل دیگر ریزش مو پس از زایمان چیست؟
باوجوداینکه ریزش مو در این دوران به طور موقتی رخ می‌دهد، اما ممکن است برای شما عذاب‌آور باشد. معمولاً موها پس از زایمان به علت تغییرات هورمونی می‌ریزند، اما اگر ریزش موهایتان متوقف نشوند، احتمالاً دلیل اصلی ریزش موضوع دیگری است. دلایل جانبی که ریزش موها را بیشتر می‌کنند، عبارت‌اند از:
پایین‌بودن سطح سلامت بدن
ممکن است برخی از مشکلات در دوران بارداری به سلامت عمومی بدن آسیب بزنند و تغییرات جسمی در مادران خیلی بیشتر از قبل رخ دهند. کاهش ایمنی بدن در برابر بیماری‌های مختلف در دوران بارداری ریزش موی مادران را بیشتر می‌کند.
مشکلات مربوط به تیروئید
اختلالات مربوط به کم‌کاری یا پرکاری تیروئید که در دوران بارداری رخ می‌دهند، ریزش مو را شدیدتر می‌کنند. البته پزشک‌ها این اختلال را در دوران بارداری به‌راحتی تشخیص نمی‌دهند؛
اما اگر هم‌زمان با ریزش مو علائم یبوست، گرفتگی عضلات و خستگی در بدن مشاهده شوند، پزشک‌ها از طریق آزمایش خون جواب قطعی را ارائه می‌کنند.
فقر آهن در بدن
کمبود آهن در بدن باعث می‌شود سطح گلبول‌های قرمز پایین‌تر بیایند و اکسیژن کافی به بافت‌های بدن منتقل نشود. نرسیدن اکسیژن به فولیکول‌ها، موها را نازک‌ها می‌کند. این مشکل که در بین خانم‌های باردار شایع است، از طریق آزمایش خون به‌راحتی تشخیص داده می‌شود.
آلوپسی آندروژنیک
این عارضه پوستی که با اصطلاح «طاسی الگوی زنانه» شناخته می‌شود، به دلیل طولانی‌شدن بازه زمانی بین ریزش موهای قدیمی و رشد موهای جدید رخ می‌دهد. بهترین کار برای درمان این عارضه مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو است.
التهاب فولیکول‌های مو
برخی مواقع هنگام شانه‌کردن یا آرایش، موها فشرده و فولیکول‌های آن ملتهب می‌شوند. در نتیجه، موها می‌ریزند.
راه‌های پیشگیری از ریزش مو پس از زایمان
اگر پس از تمام‌شدن دوران بارداری موهایتان می‌ریزند، بهتر است به مراقبت از آن‌ها اهمیت بیشتری بدهید. پیشگیری از ریزش مو پس از زایمان به این معنا نیست که با اجرای چند نکته، ریزش مو را تجربه نمی‌کنید.
اما پیگیری روتین مراقبت از مو پس از زایمان به شما کمک می‌کند از ریزش شدید آن جلوگیری کنید. همچنین اگر این نکات را رعایت کنید، ریزش موهایتان در زمان کمتری نسبت به حالت عادی متوقف می‌شود. روش‌های پیشگیری از این مشکل که متخصصان پوست و مو روی آن تأکید می‌کنند، عبارت‌اند از:
از شامپو و نرم‌کننده حجم دهنده استفاده کنید
- شامپوهای حجم دهنده از مواد حاوی پروتئین تهیه می‌شوند. این مواد روی موها می‌نشینند و موها را تقویت می‌کنند. بنابراین، پس از استفاده از شامپوی حجم دهنده، موهایتان ضخیم‌تر به نظر می‌رسند.
- پیشنهاد می‌کنیم از هر شامپویی که روی آن عبارت «حجم دهنده» نوشته شده است، استفاده نکنید. زیرا برخی از این شامپوها دارای مواد سنگینی هستند که موها را شل می‌کنند.
- اگر موهایتان نازک هستند، از نرم‌کننده‌های فرموله‌شده استفاده کنید؛ مواد سازنده این نرم‌کننده‌ها برای موها عوارضی ایجاد نمی‌کنند.
- استفاده از نرم‌کننده روی تمامی قسمت‌های مو و پوست سر صحیح نیست. بهتر است قبل از شستن موهایتان با شامپو، ابتدا انتهای موها را با نرم‌کننده آغشته کنید. سپس آن‌ها را با آب بشویید و در نهایت کار شستشوی بقیه قسمت‌های موهایتان را انجام دهید.
- معمولاً در بازار برای موهای نازک شامپو یا نرم‌کننده خاصی وجود ندارد. شناخت یک شامپو یا نرم‌کننده بی‌ضرر برای موها، باتجربه به دست می‌آید. بهتر است در این مورد از مشاور پوست و مو یا فروشنده محصولات بهداشتی سؤال کنید.
یک مدل موی جدید امتحان کنید
اگر زیبایی صورت و موهایتان پس از زایمان برایتان مهم است، مدل موهایتان را تغییر دهید. از آرایشگرتان بخواهید تا موهایتان را طوری آرایش کنند که پُرتر به نظر برسند.
بهتر است یک مدل موی کوتاه‌تر را انتخاب کنید. مدل موی کوتاه علاوه بر اینکه موها را پُرتر نشان می‌دهد، شستشو و مراقبت از موها را آسان‌تر می‌کند. البته این مورد جزو نکات پیشگیری نیست. اما در زیبایی ظاهری موهایتان تأثیر قابل‌توجهی دارد.
سبک زندگی‌تان را پس از زایمان تغییر دهید
اگر بعد از به‌دنیاآمدن فرزندتان به متخصص مامایی مراجعه کنید، آن‌ها سبک زندگی مناسب را به شما ارائه می‌دهند. متخصصان مامایی علاوه بر ارائه نکات پزشکی، به شما درباره تغذیه هم مشاوره می‌دهند.
در حالت کلی باید پس از زایمان از یک رژیم غذایی سالم و متعادل پیروی کنید. سعی کنید سبد رژیم غذایی‌تان را از موادی که حاوی پروتئین و آهن هستند، بچینید. همچنین از پزشک خود سؤال بپرسید که بهترین ویتامین برای رشد مو پس از بارداری چیست.
به روتین مراقبت از موهایتان اهمیت بدهید
بهترین روش پیشگیری از ریزش مو پس از زایمان این است که برای مدتی به موهایتان استراحت بدهید. بنابراین، آرایش‌های خشن مانند استفاده از دستگاه‌های حرارتی برای تغییر حالت مو را متوقف کنید.
از مدل‌هایی که موهای شما را می‌کشند، به‌شدت خودداری کنید. اگر هنگام آرایش موهایتان را بکشید یا بپیچید، آن‌ها ضعیف می‌شوند و قدرت آن‌ها در برابر تغییرات جسمانی پایین می‌آید.
از طرفی بهتر است شستشوی موهایتان را به‌آرامی انجام دهید و زمانی که آن‌ها را شانه می‌کنید، از یک شانه با دندانه‌های پهن استفاده کنید. اگر قبلاً موهای خیستان را با سشوار خشک می‌کردید، این کار را الآن انجام ندهید و صبر کنید تا به طور طبیعی خشک شوند؛ استفاده زیاد از سشوار، موها را ضعیف می‌کند.
شانه‌کردن هر روز موها و استفاده زیاد از بُرس علاوه بر دوران پس از زایمان، در حالت عادی هم باعث ریزش موها می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم شانه‌کردن موهایتان را بیش از یک‌بار در روز انجام ندهید و از برس‌های باکیفیت استفاده کنید.
۲ روش درمان ریزش مو پس از زایمان
احتمالاً با نزدیک‌شدن به پایان بارداری از به‌دنیاآمدن فرزندتان خوشحال هستید؛ اما تنهای چیزی که شما را ناراحت می‌کند، شروع ریزش موهایتان است. اگر برای ریزش موهایتان پس از زایمان نگران نیستید، برای درمان آن اقدام خاصی انجام ندهید؛ زیرا بروز این عارضه در بدن طبیعی است و پس از گذشت چند ماه به طور خودکار بهبود می‌یابد.
متأسفانه برای درمان این عارضه راهکار قطعی وجود ندارد؛ اما اگر وجود این مشکل شما را اذیت می‌کند، روش‌هایی وجود دارند که ضخامت و رشد مو را تقویت می‌کنند. روش‌های کمکی که برای افزایش سلامت مو به کار می‌روند، عبارت‌اند از:
غذایتان را کامل بخورید
بهترین راه برای اینکه مطمئن شوید تمامی ویتامین‌های موردنیاز بدنتان را دریافت می‌کنید، این است که در رژیم غذایی‌تان، میوه‌ها، سبزیجات و مواد پروتئینی را قرار دهید. برخی از مواد غذایی که برای رشد مو مفید هستند، عبارت‌اند از:
- سبزیجات با برگ‌های تیره (برای تامین ویتامین C و آهن)
- سیب‌زمینی شیرین و هویج (برای تأمین بتاکاروتن)
- تخم‌مرغ (برای تأمین ویتامین D)
- ماهی (برای تأمین اُمگا ۳ و منیزیم)
از ویتامین‌ها کمک بگیرید
ویتامین‌ها به‌جای مواد غذایی استفاده نمی‌شوند، بلکه به‌عنوان مکمل رژیم غذایی هستند. مخصوصاً برای بانوانی که به‌تازگی فرزندشان را به دنیا آورده‌اند و برای پرورش فرزندشان نیازمند یک تغذیه مقوی هستند.
اگر برخی از مواد غذایی را مصرف نمی‌کنید یا احساس می‌کنید به‌خاطر مشکلات گوناگون جذب یک ویتامین خاص در بدنتان کم است، با مشورت پزشکتان ویتامین‌های مکمل را مصرف کنید.
البته ویتامین‌ها برای درمان ریزش مو تأثیر قابل‌توجهی نمی‌گذارند؛ اما برای سلامت کلی موها مفید و حتی ضروری هستند. بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم ویتامین‌هایی که در دوران بارداری مصرف می‌کردید را پس از زایمان هم استفاده کنید.
سؤالات متداول درباره ریزش مو در تازه مادران
کسب آگاهی درباره ریزش مو پس از تولد فرزند به شما کمک می‌کند نحوه صحیح برخورد با این مشکل را یاد بگیرید. همچنین پاسخ به سؤالات متداول باعث می‌شود تا نگرانی‌هایتان درباره این مسئله کمتر شوند و از مراجعه‌های غیرضروری به پزشک خودداری کنید. پرسش‌های متداول درباره ریزش مو، عبارت‌اند از:
ریزش مو بعد از زایمان تا کی ادامه دارد؟
باوجوداینکه ریزش مو در دوران شیردهی بسیار ناراحت‌کننده است، اما یک مشکل موقتی است. این عارضه حداکثر تا 6 ماه پس از زایمان طول می‌کشد. همچنین باید جای خالی موهایتان حداکثر تا 1 سالگی نوزادتان پُر شوند.
آیا مصرف دارو برای درمان ریزش مو در دوران بارداری و پس از آن مضر است؟
مصرف ویتامین‌های مکمل تحت‌نظر پزشک برای تازه مادران مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما مصرف دارویی مانند ماینوکسیدیل باهدف جلوگیری از ریزش مو، برای مادران در دوران بارداری و پس از آن صحیح نیست؛ زیرا مصرف این دارو هم‌زمان با دوران شیردهی تداخل دارد.
نحوه تشخیص ریزش مو پس از تولد فرزند چیست؟
این مشکل فقط از طریق علائم ظاهری مشاهده می‌شود.
آیا ریزش موی مادر سلامتی نوزاد را به خطر می‌اندازد؟
ریزش مو پس از تولد فرزند بخشی از تغییرات جسمی مادر است و سلامتی کودک را تهدید نمی‌کند؛ اما موهایی که می‌ریزند، ممکن است به دست‌وپای نوزاد بپیچند و با قطع گردش خون، سلامتی او را به خطر بیندازند.
البته این اتفاق بسیار نادر است. باوجوداینکه ریزش موی مادر به کودک آسیبی نمی‌زند، اما امکان دارد نشان‌دهنده کمبود یک یا چند ویتامین در بدن باشد. بنابراین، باید برای جبران ویتامین‌های موردنیاز بدن اقدام کنید.
آیا موهای مادر پس از زایمان دوباره رشد می‌کنند؟
بله! عارضه ریزش مو پس از زایمان دائمی نیست. هم‌زمان با ریزش موها، رشد موهای جدید شروع می‌شود. البته ممکن است برای مدت کوتاهی (مخصوصاً در دوران شیردهی) موها نازک‌تر از قبل شوند.
باید چه زمانی برای درمان ریزش موها به پزشک مراجعه کنید؟
اگر ریزش شدید موهایتان ۶ ماه پس از زایمان متوقف نشود، برای رفع این مشکل به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید. ممکن است ریزش موهایتان به دلایل دیگری مانند کمبود آهن یا بیماری تیروئید مربوط باشند.
آیا ریزش موها در دوران بارداری و پس از آن، مشکلی جدی است؟
این مشکل کاملاً طبیعی است و بروز آن برای سلامتی مادر و فرزند نگرانی ندارد.
تفاوت ریزش مو در دوران بارداری و پس از زایمان در چیست؟
ریزش مو در حالت عادی هم در بانوان و هم در آقایان کاملاً طبیعی است و روزانه به طور متوسط بین ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو می‌ریزند؛ اما در دوران بارداری سطح هورمون استروژن در بدن افزایش می‌یابد و روند ریزش مو با کندی انجام می‌شود.
بنابراین، ممکن است در دوران بارداری موهایتان کمتر از حالت عادی بریزند. اما این مورد همیشه رخ نمی‌دهد و ممکن است به‌خاطر استرس یا دلایل دیگر در دوران بارداری هم موهایتان بریزند.
معمولاً تعادل هورمون‌ها چند ماه پس از زایمان به حالت عادی برمی‌گردد و مشکل ریزش مو پس از زایمان برطرف می‌شود. بهترین روش برخورد با مشکل ریزش مو در دوران بارداری و پس از آن این است که استرس نداشته باشید. ریزش موی مادران پس از تولد فرزند کاملاً طبیعی است.
پیشنهاد می‌کنیم برای درمان ریزش مو در این دوران از هیچ دارویی استفاده نکنید، زیرا ممکن است به سلامتی شما و نوزادتان آسیب بزند. اما اگر پس از 6 ماه یا حداکثر 1 سال پس از تولد فرزندتان این مشکل حل نشد، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
