ردی که گذشت سال‌ها روی چهره می‌گذارد، گاهی باعث می‌شود تمایلی به مراقبت از صورتمان نداشته باشیم. درست است که با بالا رفتن سن، تغییرات زیادی برای پوست اتفاق می‌افتد، اما ما در برابر آثار گذر زمان، بی‌دفاع نیستیم. طبق نظر متخصصان، داشتن یک روتین پوستی در میانسالی و حتی سنین بالاتر می‌تواند برخی از آسیب‌های پوستی را بهبود بخشیده و از اثرات بیشتر بالا رفتن سن بر پوست تا حد زیادی پیشگیری کند.
افزایش سن باعث می‌شود پوست چربی خود را از دست داده و نازک و خشک شود. همچنین احتمال دارد لکه های قرمز کوچکی روی صورت ظاهر شود که روزاسه نام دارند. لک‌های روی پوست به ویژه در اطراف بینی، ابرو، گوش و خط رویش مو ممکن است مومی‌شکل و صورتی‌رنگ شوند (عارضه‌ای به نام درماتیت سبورئیک). قرارگرفتن در معرض آفتاب نیز طی سالیان متمادی باعث ایجاد چین و چروک و لک‌های تیره روی پوست می‌شود. در این بین، سپر محافظتی ما چیست؟
روتین پوستی برای بانوان میانسال
در این مقاله با یک روتین پوستی ساده آشنا می‌شوید که باعث جوان‌ترشدن چهره در میانسالی شده و در صورتی که هنوز در پوست علائم پیری ظاهر نشده باشد، می‌تواند از پیری زودرس هم جلوگیری کند.
مرحله 1) شست‌وشوی پوست
اگر پوستی متمایل به خشک دارید، روزانه یک بار و در غیر این صورت، دو بار صورت و گردنتان را بشویید. از صابون‌های قالبی معمولی استفاده نکنید. این صابون‌ها چربی طبیعی لایه بیرونی پوست را از بین برده و در نتیجه حفظ رطوبت پوست را دشوار خواهند کرد.
یک پاک‌کننده ملایم بدون نسخه مناسب برای پوست‌های حساس را انتخاب کنید. فوم شست‌وشوی صورت انتخاب خوبی است. از اسکراب‌های صورت حاوی ذرات ریز استفاده نکنید، زیرا این ذرات باعث تحریک پوست و افزایش بثورات پوستی، خشکی یا بروز لک‌های تیره غیرعادی روی پوست می‌شوند.
نحوه شست‌وشوی صورت
صورت خود را به همان روشی بشویید که دست‌هایتان را برای پاک‌کردن از آلودگی‌ها شست‌وشو می‌دهید. به اندازه یک نخود از پاک‌کننده را روی پوست نمناک صورت و گردن، به مدت 20 ثانیه، به آرامی ماساژ دهید و سپس با آب گرم بشویید. توجه کنید که آب نباید داغ باشد. بعد از پاک شدن شوینده، صورت خود را یک بار با آب خنک آبکشی کنید.
با صرف زمان بیشتر، نواحی مومی قرمز یا صورتی اطراف بینی، گوش، ابرو و خط رویش مو را نیز شست‌وشو دهید.
اگر هنوز به این سبک شست‌وشوی روزانه صورتتان عادت ندارید، فوم شستشوی صورت خود را نزدیک به مسواک‌تان نگه دارید تا هنگام مسواک‌زدن به یاد بیاورید که باید پوست‌تان را یکبار بعد از بیدارشدن و یکبار هم قبل از خواب شست‌وشو دهید.
مرحله 2) مرطوب‌کردن پوست
بعد از شستشوی پوست، هم صبح و هم شب از لوسیون یا کرم مرطوب کننده استفاده کنید. کسانی که پوست چرب دارند باید از مرطوب‌کننده مخصوص پوست چرب استفاده کنند تا بدون افزودن چربی اضافی، پوست مرطوب شود.
همان‌طور که همیشه گفته‌ایم، چربی صورت جایگزین رطوبت پوست نیست. اگر پوست چرب را به درستی آبرسانی نکنید، چربی بیشتری تولید خواهد کرد.
مرطوب‌سازی، به سد حفاظتی پوست کمک می‌کند تا از خروج رطوبت و ورود مواد خارجی جلوگیری کند. بنابراین، هرگز حتی اگر پوست چربی دارید این مرحله را از روتین پوستی خود حذف نکنید تا در میانسالی پوستی سالم داشته باشید. برای این کار فقط کافی است محصول مناسب پوست خود را پیدا کنید.
نحوه مرطوب کردن پوست
در حالی که پوست شما هنوز نمناک است، مقدار مناسبی مرطوب‌کننده به کل صورت و گردن خود بمالید و تا زمانی که مرطوب‌کننده کاملاً جذب پوست شود صبر کنید. از لوسیون یا کرم‌هایی استفاده کنید که کمتر از 10 ماده شیمیایی دارند یا مخصوص پوست‌های حساس هستند. کمتر بودن مواد شیمیایی و افزودنی‌ها، به ویژه مواد معطر، به معنی کمتر بودن ترکیبات تحریک‌کننده برای پوست‌های حساس است.
هنگام کرم زدن، گونه‌ها و پیشانی خود را در یک جهت و از پایین به بالا ماساژ دهید. جاذبه زمین به حد کافی پوست را به سمت پایین می‌کشد. پس هیچ‌گاه با حرکات دورانی و رو به پایین کرم نزنید.
چگونه مرطوب‌کننده مناسب را پیدا کنیم؟
ترکیبات اصلی مرطوب‌کننده‌ها شامل هیالورونیک اسید، نیاسینامید (B3)، گلایکولیک اسید و اسکوالن است که به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کنند. ویتامین C یا آزلائیک اسید، به طور ویژه در رفع لک‌های تیره پوستی مؤثر هستند.
در طول زمستان که پوست خشک‌تر می‌شود، ممکن است به مرطوب‌کننده غلیظ‌تری نیاز داشته باشید. منظور از غلیظ بودن مرطوب‌کننده این است که اگر ظرف آن را برگردانید، لوسیون یا کرم در جای خود باقی بماند.
مرطوب‌کردن بدن در روتین پوستی میانسالی
اگرچه پوست دست، پا و بدن به اندازه صورت و گردن علائم پیری را نشان نمی‌دهند، اما برای جلوگیری از خشکی، خارش و بثورات پوستی باید بدن را نیز مرطوب نگه دارید. بعد از استحمام وقتی پوست‌تان هنوز نمناک است، کل بدن را با یک مرطوب‌کننده ماساژ دهید. توجه داشته باشید در صورتی که قبل از کرم زدن، بدن کاملاً خشک شود، حتی بهترین مرطوب‌کننده‌ها نیز عملکرد کاملی ندارند.
مرحله 3) ضد آفتاب، بخش مهمی از روتین پوستی در میانسالی
در آخر به صورت و البته دور چشم، گردن و گوش‌هایتان کرم ضد آفتاب بزنید. ضد آفتاب نه تنها از پوست در برابر سرطان پوست و اثرات پیری ناشی از قرارگرفتن در معرض آفتاب محافظت می‌کند، بلکه از بروز لک‌های قهوه‌ای و بدترشدن وضعیت لک‌های قبلی روی پوست نیز جلوگیری می‌کند.
چگونه ضد آفتاب مناسب پیدا کنیم؟
وقتی زیر نور آفتاب هستیم، در معرض دو نوع پرتو مضر فرابنفش قرار می‌گیریم: UVA و UVB.
یک ضد آفتاب طیف‌گسترده با SPF 30 یا بالاتر را انتخاب کرده و هر روز از آن استفاده کنید. اگر ساعت‌های طولانی خارج از خانه هستید، SPF بالاتر از 30 (40 یا 50) مناسب است؛ اما اگر بیشتر وقت خود را در خانه می‌گذرانید SPF 30 معمولاً کافی است. اگر پوست حساسی دارید، از ضد آفتاب مخصوص پوست‌های حساس استفاده کنید.
فاکتور محافظتی در برابر نور خورشید (SPF)
عدد فاکتور محافظتی در برابر نور خورشید (SPF) باید روی بسته‌بندی محصول ضد آفتاب مشخص باشد تا سطح محافظت در برابر پرتو UVB را نشان دهد.
طبق نظر سازمان غذا و داروی آمریکا، استفاده از ضد آفتاب مناسب همراه با اقدامات دیگر مانند استفاده از عینک آفتابی و اجتناب از قرارگرفتن در معرض آفتاب در میانه روز، باعث پیشگیری از سرطان پوست می‌شود.
SPF یک معیار اندازه‌گیری علمی است و نشان می‌دهد که خطر آسیب رسیدن به پوست با استفاده از ضد آفتاب چقدر کمتر خواهد بود. این عدد همچنین مدت زمان لازم برای عبور پرتو UVB از ضد آفتاب و قرمز شدن پوست را نشان می‌دهد و این زمان را با زمانی مقایسه می‌کند که اگر ضد آفتاب نداشته باشید، دچار این مسأله می‌شوید.
ضد آفتاب چند درصد از پرتو فرابنفش را مسدود می‌کند؟
- SPF 15: حدود 93 درصد از کل پرتو فرابنفش B را مسدود می‌کند (محافظت کم)
- SPF 30: حدود 97 درصد پرتو فرابنفش B را مسدود می‌کند (محافظت قابل قبول)
- SPF 50: حدود 98 درصد پرتو فرابنفش B را مسدود می‌کند (محافظت تقریباً کامل)
اینکه یک کرم با SPF مشخص پرتو UVB را مسدود می‌کند، به این معنا نیست که آن محصول لزوماً از پوست در برابر پرتو UVA هم محافظت می‌کند. به همین دلیل، باید به دنبال یک محصول با SPF مناسب و در عین حال طیف‌گسترده باشید.
ضد آفتاب طیف‌گسترده
این ضد آفتاب‌ها به محافظت از پوست در برابر پرتوهای مضر فرابنفش UVB و UVA کمک می‌کنند و جزء بسیار مهمی از روتین پوستی سنین میانسالی به حساب می‌آیند. هرچند پرتو UVA مانند UVB به قرمزی پوست منجر نمی‌شود، اما می‌تواند باعث پیری پوست ناشی از نور آفتاب و ایجاد چین و چروک شود. پرتوهای UVA و UVB هر دو خطر سرطان پوست را افزایش می‌دهند.
روی بسته‌بندی یک ضد آفتاب باید مشخص شود که آیا در برابر پرتو UVA هم از پوست محافظت می‌کند یا خیر. «درجه حفاظت در برابر پرتو فرابنفش A» با حروف PA و یک تا چهار علامت (+) روی محصول ضد آفتاب نشان داده می‌شود.
کرم‌های ضد آفتاب طیف‌گسترده، پرتو UVA را به همان نسبت مسدود می‌کنند که SPF باعث مهار پرتو UVB می‌شود.
ضد آفتاب‌های رنگی طیف گسترده نیز علاوه بر دو نوع پرتو UV، از پوست در برابر مضرات پرتوهای مرئی (مانند چین و چروک پوست) هم محافظت می‌کنند.
چند نکته درباره ضد آفتاب‌ها
- از ضد آفتاب‌هایی که به شکل اسپری و حاوی الکل هستند استفاده نکنید چون احتمال می‌رود باعث ایجاد سوزش شوند.
- تصور اینکه با استفاده از ضد آفتاب با SPF بالاتر می‌توانید مدت زمان بیشتری زیر نور آفتاب بمانید اشتباه است.
- به غیر از ضد آفتاب، استفاده از لباس، عینک آفتابی و کلاه نیز مهم است تا پوست کمتر در معرض اشعه فرابنفش قرار بگیرد.
- کرم ضد آفتاب را به صورت یکنواخت روی پوست پخش کنید و همه جاهای بدن که با لباس پوشیده نمی‌شوند را با کرم بپوشانید.
- هر دو ساعت یک بار ضد آفتاب را تجدید کنید. همچنین اگر میزان تعریق‌تان بالاست، تجدید ضد آفتاب با فاصله زمانی کم را فراموش نکنید.
- بهتر است از قرارگرفتن در معرض نور آفتاب هنگام اوج شدت آن، یعنی بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر، خودداری کنید. در این زمان نور خورشید قوی‌تر عمل می‌کند.
مرحله 4) رسیدگی به نیازهای خاص پوست
برای پوست‌های خشک، مرطوب‌کننده‌ها و آبرسان‌های مؤثری وجود دارند. همچنین برای رعایت روتین پوستی در میانسالی محصولات بدون نسخه و با قیمت مناسب متعددی در دسترس هستند که می‌توانند باعث کاهش خطوط ریز و چین و چروک‌ها، محوشدن لک‌های قهوه‌ای یا مقابله با آکنه شوند.
به عنوان مثال کرم‌های دور چشم محصولاتی هستند که در این مرحله از روتین پوستی به کاهش چین و چروک‌های دور چشم در میانسالی کمک می‌کنند. اگر درباره ترکیبات مناسب برای مشکل پوستی خاص خود مطمئن نیستید، با کارشناسان پوست و مو یا متخصص پوست مشورت کنید.
روشی دیگر برای کمک به ترمیم پیری پوست
می‌توانید به راحتی از لوسیون‌ها، کرم‌ها یا سرم‌های دارای رتینوئید -ترکیبی که از ویتامین آ گرفته می‌شود- استفاده کنید. رتینوئیدها باعث افزایش کلاژن (فراوان‌ترین پروتئین در بدن) و تقویت پوست، و نیز کاهش چین و چروک و لک‌های ناشی از نور خورشید می‌شوند. از محصولاتی که در آنها ویتامین A یا آداپالن به عنوان ماده مؤثره وجود دارد استفاده کنید.
چگونه از کرم‌های رتینوئید استفاده کنیم؟
قبل از خواب به اندازه یک نخود از کرم را روی تمام صورت خود بمالید. رتینوئیدها پوست را به نور خورشید حساس می‌کنند، بنابراین در طول روز نباید از آنها استفاده کرد.
ابتدا هر سه روز یکبار از این کرم استفاده کنید، زیرا در صورت استفاده بیش از حد، پوست تحریک می‌شود. در این مدت، پوست خود را از نظر بروز قرمزی، پوسته‌ریزی قابل توجه یا تحریک‌شدن تحت نظر بگیرید. با افزایش تحمل پوست، می‌توانید هر شب از کرم استفاده کنید.
کلام آخر
هر زمان که مراقبت از پوست را شروع کنید دیر نیست. اما قطعاً هرچه زودتر این کار را انجام دهید بهتر است. البته این به آن معنا نیست که اگر اکنون در میانسالی هستید و به تازگی می‌خواهید یک برنامه مراقبت از پوست را شروع کنید، از تصمیم خود منصرف شوید. این کار بدون شک ارزش امتحان دارد و نتایج آن به‌طور قابل توجهی مطلوب خواهد بود. فقط صبور باشید و تسلیم نشوید. در آینده‌ای نزدیک قطعاً پوست بهتر و سالم‌تری خواهید داشت.
