بروز کمردرد در بزرگسالان بسیار شایع می‌باشد. این عارضه در اثر عواملی مانند بلند کردن اشیاء سنگین، عدم تحرک و ایجاد فرسودگی در ستون فقرات ایجاد می‌شود. برخی از روش‌های درمان کمردرد شامل استراحت، مصرف دارو، استفاده از حرارت یا یخ می‌باشند. ماساژ می‌تواند برای رفع موقتی علائم کمردرد سودمند باشد.
درمان کمردرد با ماساژدرمانی می‌تواند توسط دوستان، افراد خانواده و یا متخصص ماساژ انجام شود. ماساژ می‌تواند سبب تسکین درد شده و به شخص در جهت ادامه فعالیت‌های روزانه کمک کند. جهت درمان کمردرد مزمن یا شدید که سبب بروز اختلال در فعالیت‌های روزمره می‌شود بایستی با پزشک مشورت شود.
دلایل بروز کمردرد
کمردرد می‌تواند به طور قابل توجهی بر زندگی شخص تاثیر منفی بگذارد. در واقع کمردرد می‌تواند چنان شدید باشد که در برخی از موارد باعث بروز افسردگی شدید در شخص بشود. در صورتی که داروهای تجویزی پزشک تاثیری در تسکین کمردرد نداشته باشند، امکان دارد رفع کمردرد با ماساژ انجام شود.
دلایل بروز کمردرد شامل موارد زیر می‌باشند:
- افتادن از ارتفاع
- بلند کردن اشیاء سنگین
- کشیدگی عضلانی یا پیچ‌خوردگی رباط
- وضعیت نامناسب بدنی
- عدم تحرک جسمانی
- ورزش نکردن
- نشستن برای مدت طولانی
- خم کردن کمر در زمان انجام فعالیت‌های طولانی‌مدت
برخی از عوامل فوق می‌توانند سبب بروز عارضه‌هایی شوند که در ایجاد کمردرد موثر هستند. برخی از عارضه‌ها نیز به طور مستقیم سبب بروز کمردرد می‌شوند. این عارضه‌ها عبارتند از:
- فتق دیسک و یا تخریب دیسک بین مهره‌ای در ستون فقرات
- آرتروز
- اختلالات اسکلتی
- پوکی استخوان
درمان کمردرد با ماساژدرمانی
کمردرد به دو حالت شدید (حاد) و مزمن ایجاد می‌شود. هر یک از انواع کمردرد با در نظر گرفتن مدت زمان بروز درد تعیین می‌شوند.
کمردرد شدید در طول مدت زمان سه ماه رفع خواهد شد و در 90 درصد از افرادی که دارای کمردرد شدید هستند، این نوع درد تنها برای مدت یک یا دو هفته ادامه دارد. کمردرد مزمن یکی دیگر از انواع درد ایجاد شده در قسمت کمر محسوب می‌شود. در این حالت درد کمر برای مدت بیش از سه ماه ادامه دارد.
ماساژ برای رفع هر دو نوع کمردرد بسیار سودمند می‌باشد، ولی امکان دارد این روش برای رفع کمردرد شدید تاثیر بیشتری داشته باشد.
بر طبق توصیه‌های ارائه شده از جانب پزشکان، درمان کمردرد با ماساژدرمانی تنها در موارد کمردرد شدید مورد استفاده قرار می‌گیرد. ولی پزشکان این روش را برای رفع کمردرد مزمن توصیه نمی‌کنند. البته امکان دارد از ماساژ جهت تسکین موقت کمردرد مزمن نیز استفاده شود.
بر طبق تحقیقات انجام شده در ارتباط با رفع کمردرد با ماساژ، این روش درمانی برای افرادی که دچار کمردرد مزمن هستند در طول مدت شش ماه سودمند می‌باشد.
مزایای کوتاه‌مدت ماساژدرمانی برای رفع کمردرد مزمن شامل کاهش زمان استراحت، بهبود توانایی انجام فعالیت‌های روزانه و استفاده کمتر از داروها جهت تسکین کمردرد می‌باشد.
تحقیقات نشان می‌دهند که ماساژ نسبت به اقدامات درمانی در منزل (مانند استراحت یا استفاده از پدهای حرارتی یا سرمایی) و همچنین طب سوزنی جهت رفع کمردرد دارای تاثیر بیشتری می‌باشد. البته به علت حجم محدود این تحقیقات، تعیین نوع ماساژ برای رفع کمردرد و یا تعیین مدت زمان درمان دشوار می‌باشد.
ماساژدرمانی همچنین گزینه بسیار مناسبی جهت تسکین گردن‌درد، درد زانو یا لگن، سردرد و یا دیگر دردهای مرتبط با عضلات، مفاصل یا بافت‌های پیوندی محسوب می‌شود.
مزایای ماساژدرمانی
بر طبق تحقیقات انجام شده، مزایای ماساژدرمانی شامل موارد زیر می‌باشد:
- بهبود جریان خون: که سبب رفع خستگی عضلانی ناشی از فعالیت جسمانی می‌شود.
- آرام‌سازی عضلانی و بهبود دامنه حرکتی: آرام‌سازی عضلانی همچنین به رفع بی‌خوابی نیز کمک می‌کند.
- افزایش سطح اندورفین: افزایش میزان اندورفین در واقع یکی از مهم‌ترین مزایای ماساژدرمانی محسوب می‌شود. اندورفین‌ها مواد شیمیایی هستند که در بدن تولید شده و در تسکین درد مزمن بسیار موثر هستند.
روش‌های مختلف مورد استفاده در ماساژ
درمان کمردرد با ماساژدرمانی با استفاده از تکنیک‌ها و روش‌های مختلفی انجام می‌شود. برخی از روش‌های ماساژ را می‌توان در منزل مورد استفاده قرار داد و برخی دیگر از این روش‌ها بایستی توسط شخص ماهر و باتجربه در این زمینه استفاده شوند. برخی از انواع روش‌های مورد استفاده در ماساژ شامل موارد زیر می‌باشند:
ماساژ سوئدی
ماساژ سوئدی جهت آرام‌سازی عضلات بدن بسیار مفید می‌باشد. این روش ماساژ همچنین سبب رفع انقباض عضلانی می‌شود. (انقباض عضلانی در بروز کمردرد موثر می‌باشد). امکان دارد متخصص ماساژ در زمان استفاده از ماساژ سوئدی، روش‌های مختلفی را به کار بگیرد. این روش‌ها شامل استفاده از حرکات سرتاسری از قسمت بالا تا پایین عضلات، حرکات چرخشی و مالشی، ضربات ملایم و یا وارد آوردن فشار عمیق در ناحیه مورد نظر می‌باشند.
ماساژ بافت عمیق
در روش ماساژ بافت عمیق، بسیاری از تکنیک‌های مورد استفاده در ماساژ سوئدی به کار برده می‌شوند. ولی در این روش ماساژ، فشار شدیدتر و عمیق‌تری بر هر عضله وارد شده و در نتیجه متخصص ماساژ راحت‌تر می‌تواند به لایه‌های زیرین عضلات و بافت‌ها دسترسی داشته باشد. ماساژ بافت عمیق به بهبود بافت اسکار و آرام‌سازی عضلات کمک می‌کند.
امکان دارد ماساژ بافت عمیق به اندازه ماساژ سوئدی سبب ایجاد حس آرامش در شخص نشود؛ ولی با این حال این نوع ماساژ نباید سبب ایجاد درد شود. بروز درد می‌تواند نشان‌دهنده وارد شدن فشار بیش از حد باشد و در این حالت بایستی به متخصص ماساژ در این مورد اطلاع داده شود.
ماساژ تریگر پوینت (نقاط ماشه‌ای)
در ماساژ نقاط ماشه‌ای مانند ماساژ بافت عمیق فشار بیشتری بر عضلات وارد می‌شود؛ ولی هدف استفاده از این نوع ماساژ تا حدی با ماساژ بافت عمیق متفاوت می‌باشد. هدف از به کارگیری ماساژ نقاط ماشه‌ای، تعیین و شناسایی گره‌های انقباضی در عضلات و آزادسازی این گره‌ها با استفاده از فشار تدریجی برای مدت زمان طولانی‌تر می‌باشد. نقاط ماشه‌ای باعث بروز درد در محل گره‌های انقباضی عضلات و همچنین سبب ایجاد درد ارجاعی می‌شوند (دردی که در قسمتی دورتر از محل بروز آسیب حس می‌شود).
برای مثال ماساژ نقاط ماشه‌ای در قسمت کمر نه تنها در تسکین کمردرد موثر است بلکه به تسکین علائم عارضه‌هایی مانند سیاتیک نیز کمک می‌کند.
ماساژ ورزشی
در ارتباط با رفع کمردرد با ماساژ ورزشی بایستی گفته شود در مواقعی که کمردرد در اثر انجام فعالیت‌های ورزشی یا دیگر انواع حرکات مداوم ایجاد شده باشد، می‌توان از روش ماساژ ورزشی استفاده کرد. امکان دارد از ماساژ ورزشی تنها در قسمت آسیب‌دیده و یا برای کل بدن استفاده شود. ماساژ ورزشی به غیر از تسکین کمردرد و یا دیگر نقاط دردناک به بهود انعطاف‌پذیری و عملکرد بدن نیز کمک می‌کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود؟
امکان دارد استفاده از ماساژ در منزل تاثیر چندانی در رفع کمردرد نداشته باشد. در چنین مواقعی شخص می‌تواند جهت رفع مشکلات موجود در ستون فقرات که سبب بروز کمردرد شده‌اند، به متخصص فیزیوتراپی یا متخصص درمان دستی مراجعه کند. در صورت وجود کمردرد بسیار شدید یا طولانی‌مدت نیز بایستی به پزشک مراجعه شود.
پزشک می‌تواند در تعیین عارضه مورد نظر و درمان کمردردی که در فعالیت‌های روزانه اختلال ایجاد کرده است به شخص کمک کند. امکان دارد جهت رفع کمردرد شدید از انواع مختلف روش‌های درمانی استفاده شود. برخی از این روش‌های درمانی شامل موارد زیر می‌باشند:
- استراحت
- فیزیوتراپی
- مصرف داروهایی مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) و یا داروهای شل‌کننده عضلانی
- استفاده از پدهای حرارتی یا سرمایی
- تغییر در نحوه انجام فعالیت‌های روزانه مانند اجتناب از نشستن برای مدت طولانی
- استفاده از حرکات کششی در قسمت کمر
- استفاده از کمربند طبی
درمان کمردرد با ماساژدرمانی به همراه حرکات کششی
با وجود این که درمان کمردرد با ماساژدرمانی به صورت موقتی در منزل نیز امکان‌پذیر می‌باشد، جهت تشخیص دقیق علت بروز کمردرد و تسکین این عارضه بایستی به متخصص ماساژ مراجعه شود. امکان دارد متخصص ماساژ به همراه استفاده از روش‌های مختلف ماساژدرمانی، استفاده از حرکات کششی را جهت تکمیل روند درمان به شخص توصیه کند. این حرکات کششی شامل موارد زیر می‌باشند:
- کشش عضلات کمر: برای انجام این حرکت، به پشت بر روی زمین دراز کشیده و پاها با زاویه 90 درجه بر روی یک صندلی قرار داده شوند. در این حالت زاویه بین بدن و ران‌ها و همچنین زاویه ران‌ها و ساق پا بایستی 90 درجه باشد. قسمت پایین کمر باید بر روی زمین فشار داده شود. تا مدت زمانی که تمایل دارید این وضعیت بدنی را حفظ کنید. این حرکت، سبب آزادسازی فشار در قسمت پایین کمر می‌شود.
- کشش عضلات باسن: کشش عضلات باسن به تسکین کمردرد کمک می‌کند. به این منظور به پشت بر روی زمین دراز کشیده، زانوها را خم کرده و کف پاها را بر روز زمین قرار دهید. یکی از پاهای خود را بر روی پای دیگری قرار داده به صورتی که مچ یک پا در قسمت بالای زانوی پای دیگر قرار گیرد. در این حالت پشت ران پای خود را گرفته و به آرامی پا را به بدن خود نزدیک کنید.
- چرخش ملایم: به پشت بر روی زمین دراز کشیده و هر دو زانوی خود را به قفسه سینه نزدیک کنید. همزمان با عمل بازدم، زانوها را به یک طرف بدن خود پایین بیاورید. همین حرکت را برای طرف دیگر نیز انجام دهید.
