علل و محرک های پسوریازیس
اگر چه علت پسوریازیس هنوز نامشخص است، اما دانشمندان معتقدند که این بیماری یک بیماری خود ایمنی است.
در پسوریازیس ، این فعالیت خود ایمنی منجر به تکثیر بیش از حد سلول های پوست می شود. به طور معمول، سلولهای پوست حدود 1 ماه طول می کشد تا خود را جایگزین کنند. با این حال، در افراد مبتلا به پسوریازیس، انجام این کار 3-4 روز طول می کشد.
محرک ها در هر فرد مبتلا به پسوریازیس متفاوت خواهد بود، اما برخی از محرک های رایج عبارتند از:
– استرس و اضطراب
– آسیب های پوستی
– عفونت ها
– تغییرات هورمونی
داروهایی که می توانند باعث زیاد شدن پسوریازیس شوند عبارتند از:
– لیتیوم
– ضد مالاریا
– کینیدین
– ایندومتاسین
نکته مهم این است که پسوریازیس مسری نیست. دانستن و به خاطر سپردن این امر می تواند به افراد مبتلا به این شرایط کمک کند تا معاشرت خود را حذف نکنند.
عوامل خطر پسوریازیس
عوامل خارجی و داخلی می توانند خطر ابتلا به پسوریازیس را افزایش دهند.
برخی از عوامل خطر ابتلا به پسوریازیس عبارتند از:
– بیماری قلب و عروقی
– سندرم متابولیک
– ضربه به پوست
– فشار خون
– دیابت
– عفونت
– چاقی
ژنتیک می تواند نقش مهمی در شکل گیری پسوریازیس داشته باشد. در نتیجه، سابقه خانوادگی فرد ممکن است بر خطر ابتلا به پسوریازیس تأثیر بگذارد.
در میان جوانان، پسوریازیس ممکن است پس از عفونت ایجاد شود. برخی از عفونت های شایع تنفسی شامل گلودرد استرپتوکوکی، برونشیت و التهاب لوزه ها می باشد.
پسوریازیس در بین مردان و زنان به یک اندازه شایع است. این بیماری می تواند در هر سنی شروع شود، اما بیشتر در افراد 15 تا 25 سال شایع است. میانگین زمان شروع 28 سالگی است. گفته می شود، حدود یک سوم افراد مبتلا به پسوریازیس در دوران کودکی به آن مبتلا می شوند.
آیا پسوریازیس مسری است؟
پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی است که در بدن ایجاد می شود. برخی عوامل محرک می توانند باعث ظاهر شدن پسوریازیس در وهله اول شوند یا سیستم های موجود را بدتر کنند.
با این حال ، پسوریازیس مسری نیست. فرد نمی تواند پسوریازیس را به فرد دیگر انتقال دهد.
تشخیص پسوریازیس
در حال حاضر هیچ آزمایش خونی که بتواند پسوریازیس را تأیید کند وجود ندارد، بنابراین پزشک با ارزیابی ضایعات پوستی فرد، وضعیت را تشخیص می دهد. بسته به شدت بیماری و نوع پسوریازیس فرد ممکن است ظاهر علائم متفاوت باشد.
درمان پسوریازیس
اگر پزشک تایید کند که فرد مبتلا به پسوریازیس است، درمان بستگی به نوع و شدت بیماری دارد. گزینه های اصلی شامل داروهای مالیدنی، خوراکی و تزریقی و فتوتراپی یا نوردرمانی است.
افراد مبتلا به پسوریازیس باید از نرم کننده ها برای مرطوب نگه داشتن پوست در هنگام استفاده از سایر درمان ها استفاده کنند. این احتیاط می تواند به کاهش خارش و سوزش کمک کند و همچنین ممکن است تعداد ضایعات یا پلاک های ایجاد شده را کاهش دهد.
داروهای درمان پسوریازیس
بسیاری از داروهای موضعی، خوراکی و تزریقی برای افراد مبتلا به پسوریازیس در دسترس است
درمانهای موضعی پسوریازیس
مردم درمانهای موضعی را مستقیماً روی پوست اعمال می کنند. این گزینه معمولاً اولین منبع درمان معتبر برای علائم خفیف تا متوسط است و هدف آن کاهش رشد سلول های پوست، کاهش التهاب و تسکین خارش یا ناراحتی است.
تار از مشتقات ذغال سنگ: این ترکیب می تواند به تسکین پسوریازیس پلاکی، خارش و ضایعات در پوست سر، کف دست و پا کمک کند. بیماران می توانند از تار ذغال سنگ به تنهایی یا در کنار درمان دیگر استفاده کنند. در شامپوها و کرم های،ترکیبی از این دارو استفاده می شود ولی استفاده بدون نظارت پزشک و طولانی مدت آن بدلیل احتمال ریسک سرطان زایی توصیه نمیشود.
سالیسیلیک اسید: این دارو می تواند به کاهش تورم و از بین بردن فلس ها کمک کند، اغلب در افراد مبتلا به پسوریازیس پوست سر و یا پلاکهای ضخیم پسوریازیساز این داروها استفاده میشود.
عوامل ضد خارش: اینها شامل محصولات حاوی کالامین، رکوبیزول، کورتون، کافور یا منتول هستند.
کرم های کورتیکواستروئیدی: این ترکیبات التهاب را کاهش داده و خارش را تسکین می دهد و بویژه در فاز حاد بیماری جزو درمانهای اصلی هستند:
پزشکان اغلب کورتیکواستروئیدها را برای کمک به درمان علائم پسوریازیس توصیه می کنند. استروئیدهای مختلفی به صورت ژل، فوم، کرم، اسپری و پماد موجود است.
ویتامین دی مصنوعی: مردم اغلب از این دارو در کنار کورتیکواستروئید استفاده می کنند. این دارو می تواند به صاف شدن پلاک ها، رشد سلول های پوست و از بین بردن فلس کمک کند.
کرم پیمکرولیموس و پماد تاکرولیموس: اینها از درمان های غیر استروییدی اگزما و پسوریازیس هستند که ممکن است پزشک برای کاهش علائم پسوریازیس معکوس و پلاکی تجویز کند. مردم اغلب آنها را با یک دوره استروئید ترکیب می کنند.
رتینوئیدها: این ویتامین آ مصنوعی است که می تواند به کند شدن رشد سلول های پوست ، کاهش تغییر رنگ و تسکین خارش کمک کند. مردم معمولاً تازاروتن ، رتینوئید موضعی را با درمان کورتیکواستروئید ترکیب می کنند.
درمان های سیستمیک
درمان های سیستمیک در کل سیستم بدن کار می کند. پزشکان آنها را برای افرادی که دارای پسوریازیس متوسط تا شدید و آرتریت پسوریاتیک هستند تجویز می کنند. آنها به کاهش پیشرفت بیماری کمک می کنند.
بخشهای بعدی برخی از درمانهای سیستمیک را با جزئیات بیشتری بررسی می کند:
مواد بیولوژیکی
اینها داروهای مبتنی بر پروتئین هستند که از سلولهای زنده گرفته می شوند. داروهای بیولوژیک سلول های (تی) و پروتئین های ایمنی را که باعث پسوریازیس و آرتریت پسوریاتیک می شوند هدف قرار می دهد.برخی از آنها مانند سینورا یا ادالیموماب و اینفلکسیماب در واقع تحولی در درمانهای پسوریازیس ایجاد کردند. مصرف این داروها تزریقی است و بدلیل عوارض بالقوه حتما باید نحت نظارت پزشکان متخصص باشد.
متوترکسات
پزشکان متوترکسات را برای پسوریازیس بسیار شدید تجویز می کنند که عملکرد روزانه را محدود می کند و به هیچ درمان دیگری پاسخ نمی دهد. متوترکسات برای آرتریت پسوریاتیک و درگیری مفصلی و همچنین پسوریازیس اریترودرمیک، کف دست و پلک و ناخن موثر است.
سیکلوسپورین
پزشکان معمولاً سیکلوسپورین را برای جلوگیری از رد اعضای بدن پس از پیوند تجویز می کنند. با این حال، این دارو همچنین می تواند به افرادی که انواع بیماریهای پسوریازیس را نشان می دهند، کمک کند مانند پسوریازیس پلاکی، اریترودرمیک، پوسچولار و درگیری کف دست و پا.
رتینوئیدهای خوراکی
افراد مبتلا به پسوریازیس شدید می توانند از دارویی به نام استرتین استفاده کنند که بر خلاف اثرات این بیماری در بدن کار می کند.
فعالیت ایمنی را کاهش نمی دهد و برای افراد مبتلا به ایدز (اچ ای وی) که پسوریازیس شدید نیز دارند ایمن تر است.
درمان فتوتراپی در پسوریازیس
فتوتراپی شامل قرار گرفتن منظم پوست در معرض نورها و لیزرهای خاص زیر نظر پزشک است. نور می تواند رشد سلول ها را کند کرده، فعالیت ایمنی را سرکوب کرده و تحریک را کاهش دهد.
اگر درمان اولیه آنها موفقیت آمیز باشد، افراد می توانند فتوتراپی را در خانه با استفاده از لایت باکس یا دستگاه دستی انجام دهند. همچنین ممکن است برخی افراد قبل از قرار گرفتن در معرض اشعه UV
از قرص پسورالن استفاده کنند تا پوست آنها نسبت به نور حساس تر شود (به اصطلاح نوردرمانی پووا puva).
هر کسی که شرایطی را برای حساسیت به نور حس می کند، مانند لوپوس یا موارد قبلی سرطان پوست، نباید از فتوتراپی استفاده کند.
درمانهای خانگی پسوریازیس
جلوگیری از زیاد شدن پسوریازیس امکان پذیر نیست. با این حال، ممکن است فرد بتواند با کاهش عوامل خطر خارجی، خطر ابتلا به شعله ور شدن را کاهش دهد. این استراتژی ها می توانند در کنار برنامه های درمانی سنتی عمل کنند.
برخی از استراتژی ها عبارتند از:
– کاهش استرس با یوگا، ورزش و مدیتیشن
– خوردن رژیم متعادل
– تشخیص و اجتناب از عوامل محرک غذا مانند برخی ادویه های تند
– اجتناب از سیگار کشیدن یا نوشیدن الکل بیش از حد بویژه در کاهش، درگیری پسوریازیس پوسچولر کف دست و پا موثر است.
همچنین ممکن است فرد بتواند از داروهای موضعی خانگی برای کاهش علائم مانند خارش استفاده کند. آنها ممکن است این کار را با مرطوب نگه داشتن پوست و اجتناب از دوش های داغ و طولانی مدت انجام دهند.
اگر چه پسوریازیس گاهی اوقات می تواند منزوی و ناراحت کننده باشد، اما مردم گزینه های زیادی برای مدیریت علائم و درمان فعالیت ایمنی بیماری دارند.
رژیم پسوریازیس
هیچ رژیم غذایی خاصی که بتواند پسوریازیس را درمان کند وجود ندارد. با این حال، بر اساس نظریه بنیاد ملی پسوریازیس، رژیم غذایی سالم ممکن است به فرد مبتلا به پسوریازیس کمک کند علائم خود را مدیریت کرده و خطر ابتلا به برخی عوارض را کاهش دهد.
التهاب یکی از علائم اصلی پسوریازیس است. انتخاب های غذایی خاص می تواند به کاهش یا حتی جلوگیری از التهاب در بدن کمک کند. حفظ رژیم غذایی سالم همچنین ممکن است خطر ابتلا به عوارضی مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماری های قلبی را کاهش دهد.
بنیاد ملی پسوریازیس توصیه می کند که افراد مبتلا به این بیماری از رژیم غذایی متنوع و سالم استفاده کنند که شامل موارد زیر است:
– محدود کردن مصرف الکل
– اولویت بندی منابع پروتئین بدون چربی، مانند: سینه مرغ
– خوردن ماهی سرشار از اسیدهای چرب امگا 3
– کاهش مصرف گلوتن، در صورت حساسیت به گلوتن
– اجتناب از غذاهایی مانند کربوهیدراتهای ساده و چربیهای اشباع شده
خلاصه
پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی است که باعث می شود بدن سلول های پوست را با سرعت بیشتری تولید کند. سپس این سلول ها روی پوست جمع شده و پلاکهای قرمز خارشدار همراه با پوسته ریزی ایجاد می کنند.
انواع مختلفی از پسوریازیس وجود دارد، از لکه های کوچک و خارش دار در سر یا بدن تا بصورت شدید که می توانند قسمت های وسیعی از بدن را بپوشانند.
علت اصلی پسوریازیس مشخص نیست. با این حال، بسیاری از محرک های محیطی – از جمله استرس و تغییرات هورمونی – می توانند باعث ایجاد علائم بیماری شوند.
اگرچه هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما پیشرفت های اخیر در درمان پسوریازیس به این معنی است که افراد می توانند شدت آنها را کاهش دهند.
درمان موارد خفیف پسوریازیس شامل پماد موضعی و تنظیم شیوه زندگی است. با این حال، در موارد شدید، روماتولوژیست ها و متخصصین پوست ممکن است درمانهای پیشرفته تری مانند کورتیکواستروئیدها، رتینوئیدها، بیولوژیک یا فتوتراپی را تجویز کنند. مصرف این داروها بدلیل احتمال عوارض بالقوه حتما تحت نظارت پزشک و با بررسی های ازمایشگاهی منظم باشد.