برای همه ما پیش می‌آید که با مشکل پوست شدن اطراف ناخن مواجه شویم. گروهی صبر می‌کنند تا ناخن گیر در دسترس باشد و پوست‌های اضافه را با حوصله می‌گیرند و گروهی دیگر با کندن پوسته‌ها باعث زخم شدن پوست کنار ناخن‌هایشان می‌شوند، اما علت علت پوست پوست شدن ناخن و اطراف ناخن چیست و راهکار درست رفع آن کدام است؟ در ادامه با ما همراه شوید تا توضیحات کاملی از ریش ریش شدن پوست کناره ناخن یا اصطلاحا ناخن ریش را به شما بگوییم.
خشکی پوست مهم‌ترین علت پوست پوست شدن دور ناخن
در بیشتر مواقع خشکی پوست مهم‌ترین علت ریش ریش شدن پوست دور ناخن است. خشکی پوست در فصل زمستان و برای کسانی که طولانی مدت دستانشان در آب است، بیشتر روی می‌دهد. مواد موجود در صابون یا لوازم آرایشی نیز می‌تواند عامل خشکی بیشتر پوست باشند. خشکی پوست موجب بروز مشکلاتی چون خارش، خراشیده شدن، قرمز یا خاکستری شدن پوست نیز میشود. برای جلوگیری از خشکی بیشتر پوست بهتر است از صابون‌های مایع و کرمی برای شستن دست‌هایتان استفاده کنید. شستن بیش از حد دست‌ها با صابون موجب از بین رفتن چربی سطح پوست شده و صابون جذب لایه‌های حساس کنار ناخن میشود.
بهتر است استفاده از حوله نرم را جایگزین خشک کردن دست با دستمال کاغذی کنید. دستان خود را با آب داغ نشویید و از صابون‌ها و مواد آرایشی یا شوینده حاوی مواد تحریک کننده پوست استفاده نکنید. این مواد شامل عطرهای ضد باکتری، پماد نگهدارنده مانند فرمالدئید، ایسوتیایزولینون و کوکامیدوپروپیل بتائین می‌شوند. هنگام خرید این مواد مدل مخصوص پوست‌های حساس را انتخاب کنید و مواد تشکیل دهنده را با دقت مطالعه فرمایید.
آفتاب سوختگی و تاثیر آن بر ناخن ریش
آفتاب سوختگی از التهابات پوستی است که به خاطر قرار گرفتن طولانی در مقابل آفتاب یا پرتو ماورای بنفش روی می‌دهد. این مشکل بلافاصله ظاهر نمی‌شود. زمانی که درد و قرمزی شروع می شود در واقع از قبل پوست آسیب دیده است. با فاصله ۶ تا ۴۸ ساعت از سوختگی بیشترین درد احساس میشود. جالب است بدانید که آفتاب سوختگی می‌تواند به اندازه سوختن با حرارت خطرناک باشد. عوامل اصلی آفتاب سوختگی موارد زیر هستند:
- قرار گرفتن در مقابل آفتاب بین ساعات اوج (۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر)، مخصوصا برای نوزادان و کودکان
- پوست روشن، احتمال سوختگی بیشتر در افرادی که پوستشان روشن‌تر است نسبت به افراد دارای پوست
- برخی داروهای خاص مانند آنتی بیوتیک‌ها
- برخی از مواد آرایشی
- استفاده از روش‌های برنزه کردن
بعد از گذشت چند روز پوسته پوسته شدن ناشی از آفتاب سوختگی آغاز میشود. این مشکل ممکن است روزها و حتی هفته‌ها ادامه داشته باشد. بهترین راه پیشگیری استفاده از کرم‌های ضد آفتاب است. برای درمان سوختگی محصولات متعددی وجود دارد، همچنین می‌توانید از پماد زینک اکساید استفاده کنید.
مکیدن انگشت، دلیل پوسته شدن کنار ناخن در کودکان
مکیدن انگشتان یکی از عادت‌های رایج در میان افراد خردسال است. بسیاری از نوزادان از همان زمان تولد این کار را انجام می‌دهند. بهتر است که با بزرگ‌تر شدن هرچه سریع‌تر این عادت را ترک نمایند، چرا که موجب پوست شدن اطراف ناخن میشود. از دیگر پیامد‌های عادت مکیدن انگشت در اطفال موارد زیر هستند:
- تغییر شکل استخوان فک که هنوز نرم است.
- دندان‌ها کج رشد می‌کنند.
- دندان باریک میشود.
- علت پوسته پوسته شدن دور ناخن و بیماری‌های عفونی است.
- دندان‌های بالا به سمت خارج و دندان‌های پایین به سمت داخل رشد می‌کنند.
- موجب شکل غیر طبیعی سقف دهان میشود.
- عامل مشکلات گفتاری در کودکان است.
- باعث افتادگی لوزه و خرخر کردن است.
برای ترک عادت مکیدن انگشت در کودکان روش‌های مختلفی پیشنهاد میشود، به طور مثال در کودکان شیرخوار استفاده از پستانک، عدم اعمال فشار بر کودک، تحسین او برای انجام ندادن این کار، استفاده از اسباب بازی یا پوشاندن دست کودک با جوراب در هنگام خواب. استفاده از محافظ فیزیکی در هنگام خوابیدن نیز یکی از تاثیر گذارترین انتخاب‌های پیش رو است، در این روش محافظ‌ها باعث میشود احساس آرامشی که با مکیدن به دست می‌آمد دیگر وجود نداشته باشد. غیر از محافظ‌های فلزی و پلاستیکی محافظ‌های پارچه ای نیز برای ترک عادت مکیدن انگشت ساخته می‌شوند.
مشکلات کلیوی و تاثیر پوسته پوسته شدن ناخن
بیماری‌های کلیوی می‌توانند عامل دیگر بروز مشکلات در ناخن و علت پوست پوست شدن دور ناخن باشد. البته مشکلات ناخن تنها یکی از علائم بیماری کلیوی است، از دیگر علائم این بیماری باید به موارد زیر اشاره کرد:
- کمر درد، می‌تواند نشان دهنده عفونت کلیه باشد.
- ادرار تیره یا احساس درد در هنگام دفع آن در بیماران کلیوی رایج است.
- تغییر مقدار ادرار به طوری که فرد دفعات بسیار زیاد یا کمی به دستشویی برود، ممکن است از نشانه‌های داشتن مشکل در کلیه باشد. گاهی فرد احساس می‌کند که باید به دستشویی برود اما توانایی دفع ادرار را ندارد.
- تجمع مواد زائد در بدن بیماران کلیوی موجب میشود که طعمی شبیه به فلز را احساس کنند یا نفسشان بوی آمونیاک بدهد.
- بیماران کلیویی که توانایی دفع مواد زائد از بدنشان را ندارند، دچار حالت تهوع یا استفراغ می‌شوند.
- عدم میل به خوردن پروتئین، از آنجایی که مواد مغذی در بدن فرد جذب نمی‌شوند، بیمار دیگر میلی به خوردن آنها ندارد. بی‌اشتهایی به صورت کلی یا میل به خوردن خوراکی‌های نامتعارفی چون یخ و خاک از دیگر نشانه‌های آن هستند.
- ورم کردن صورت یا دست و پا نشانگر آن است که مایعات در بدن انباشته شده‌اند و به خوبی دفع نمی‌شوند. تورم اغلب در این مناطق دیده میشود اما ممکن است در هر قسمتی روی دهد. ورم نشانگر دفع ناقص آب و نمک است.
کم خونی، علت پوسته پوسته شدن دور ناخن
افراد دارای کم خونی از کمبود آهن و هموگلوبین رنج می‌برند. کمبود هموگلوبین در بدن موجب کاهش اکسیژن خون میشود. در این بیماران پوست شدن اطراف ناخن و علائمی چون احساس خستگی و فرسودگی، ضعف، رنگ پریدگی در ناخن و پوست، ضربان نامنظم یا تند قلب، نفس‌های کوتاه، احساس درد در قفسه سینه، سرگیجه خفیف، مشکلات شناختی، کرختی یا سردی انتهای اندام‌ها، بیخوابی شبانه و سردرد مشاهده میشود.
سندروم کاوازاکی در کودکان
علت ریش ریش شدن پوست دور ناخن کودکان ممکن است ابتلا به بیماری کاوازاکی باشد. این بیماری در واقع التهاب عروق سراسر بدن است و بیشتر در کودکان زیر ۵ سال مشاهده میشود و دلیل اصلی مشکلات قلبی در اطفال است. علت بروز این بیماره ناشناخته است. برای تشخیص بیمار باید بگوییم که اغلب موارد زیر نیز مشاهده میشود:
- تب بدون دلیل مشخص
- عدم کاهش تب با مصرف آنتی بیوتیک
- پرخونی دو طرف ملتحمه (پشت پلک‌ها و سفیدی چشم)
- لب‌های قرمز خشک یا زبان توت فرنگی
- قرمزی
برای درمان و تشخیص این بیماری در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید.
کمبود کدام ویتامین باعث پوست پوست شدن ناخن میشود؟
با مشاهده پوست شدن دور ناخن بسیاری فکر می‌کنند که این امر نشان دهنده کمبود ویتامین است. باید بگوییم که به ندرت علت پوست پوست شدن دور ناخن به ویتامین‌ها ختم میشود. با این حال گاهی علت ریش ریش شدن پوست دور ناخن به ویتامین‌ها بازمی‌گردد.
ازدیاد ویتامین A: در صورت کمبود نیاسین یا مصرف بیش از حد ویتامین آ (A) ممکن است پوست و ناخنتان تحریک شود. البته این مسمومیت علامت‌های دیگری شامل تهوع، سرگیجه و خستگی نیز دارد که برای درمانش باید حتما به پزشک مراجعه کنید. بسیار کم اتفاق می‌افتد که با ویتامین A موجود در غذا شخصی دچار مسمویت شود. برای این اتفاق باید دوز بسیار زیادی از ویتامین آ وارد بدن شخص شود. مسمومیت ناشی از اوردوز ویتامین A اغلب در پی استفاده دراز مدت از کرم‌ها، ژل‌ها و مکمل‌های ویتامین A اتفاق می‌افتد و یا علت آن مصرف تصادفی دوزهای بسیار بالای این ویتامین است. احتمال بروز مسمومیت ناشی از ازدیاد ویتامین A در بیمارانی که دچار نارسایی‌های کبدی هستند، بیشتر است.
کمبود ویتامین C: کمبود اسیک فولیک و ویتامین سی (C) از دیگر علل بروز این مشکل است. از دیگر علائم نشان دهنده کمبود ویتامین سی در بدن کاهش سرعت رشد ناخن و موها است. ویتامین سی از اصلی‌ترین مواد تشکیل دهنده کلاژن‌ها است و به همین خاطر کمبود آن چنین پیامدهایی را در بدن ما دارد.
کمبود ویتامین B: از دیگر ویتامین‌هایی که می‌توانند علت پوست پوست شدن دور ناخن باشند، ویتامین بی (B) است.
- بیوتین یا ویتامین B7 نقش پررنگی در حفاظت از پوست، مو و ناخن‌ها دارد. به ندرت افراد به کمبود این ویتامین دچار می‌شوند، در پی این بیماری مشکل خشکی و فلسی شدن پوست اتفاق می‌افتد. از دیگر علائم آن باید به قرمزی چشم‌ها، ترک خوردن لب‌ها، خستگی، افسردگی، بیخوابی و از دست دادن اشتها اشاره کرد. خشکی پوست تا جایی پیش می‌رود که منجر به پسوریازیس (داءالصدف یا بیماری پوستی مزمن خودایمنی) و اگزما میشود. در نهایت بیماران شاهد پوست شدن دور ناخن خود هستند.
- نیاسین یا ویتامین B3 از دیگر ویتامین‌های لازم برای سلامت پوست است. کمبود این ویتامین عامل اصلی بیماری پلاگر است، البته کمبود تریپتوفان (یک نوع اسید آمینه) و ویتامین‌های B6 و B2 و آهن نیز در بروز این بیماری نقش دارند. علائم بیماری پلاگر التهاب پوستی پیشرفته، اسهال و زوال عقل است. از دیگر علائم آن باید به حساسیت شدید به نور خورشید، ریزش مو، ورم و زخم‌های پوستی، التهاب یا عفونت زبان، ضعف، بیخوابی، پریشانی ذهنی و فراموشی، آتاکسی (اختلال در تعادل و حرکات)، اختلالات هیجانی، میل به جدال و پرخاشگری و عارضه گردن‌بند پلاگر اشاره کرد. بیماری پلاگر اغلب در افرادی که رژیم غذاییشان پروتئین حیوانی کافی ندارد، روی می‌دهد و در جوامع فقیر و قحطی زده رایج است.
درمان ریش ریش شدن اطراف ناخن
پس از این که علت پوست پوست شدن دور ناخن را یافتید زمان آن است که به دنبال درمان مشکل باشید. روش‌هایی که در ادامه گفته میشود اغلب برای خشکی پوست و کمبود ویتامین‌ها کار برد دارد و در صورت داشتن سایر علائم یا عدم بهبود حتما به پزشک مراجعه نمایید.
استفاده از عسل برای نرمی پوست
عسل یکی از درمان‌های پشنهادی برای آبرسانی در اطراف ناخن است. همچنین می‌توانید برای پیشگیری از التهاب دور انگشتان از عسل استفاده نمایید. عسل سرعت بهبود زخم‌ها را افزایش می‌دهد و یک نوع آنتی بیوتیک طبیعی است. باید توجه داشته باشید که حتما از عسل طبیعی و مرغوب استفاده کنید، عسلی‌های بی‌کیفیت تاثیری در درمان نخواهند داشت و حتی ممکن است موجب بدتر شدن زخم‌ها نیز بشوند. برای استفاده از عسل آنها را در اطراف ناخن‌ها مالیده و ۲ ساعت صبر کنید، سپس دستتان را با آب ولرم بشویید. این کار را تا بهبود کامل روزی دو بار تکرار کنید.
آووکادو سرشار از مواد مغذی لازم برای پوست
حدود ۷۵٪ انرژی آووکادو از چربی است، همچنین اسید فولیک، ویتامین K، ویتامین B6، ویتامین C، ویتامین E و اسید پانتوتنیک از دیگر مواد مغذی موجود در این میوه هستند. استفاده از آن چه به صورت خوراکی چه به صورت ماسک برای پوست، مو و ناخن‌ها بسیار مفید است. برای درمان ریش ریش شدن اطراف ناخن یک آووکادوی نرم و رسیده را انتخاب کنید، آن را نصف کرده و پوستش را جدا کنید. سپس داخل میوه را خرد کرده و با قاشق له نمایید. خمیر نرم حاصل را در ظرفی ریخته و با روغن نارگیل مخلوط کنید. این کرم دست ساز را شب قبل از خواب نوک انگشت و کنار ناخن‌ها مالیده و ۱۲ ساعت بعد بشویید. پیشنهاد می‌کنیم که پس از مصرف از دستکش استفاده کنید تا جذب بهتری داشته باشد. این کار را تا زمان بهبود هفته‌ای ۳ بار تکرار کنید.
خواص فوق‌العاده بادام در ناخن، پوست و مو
بادام آجیل خوشمزه‌ای که همه می‌دانیم خواص بسیاری دارد. ۴۹٪ دانه بادام را روغن تشکیل می‌دهد و حاوی پروتئین، ویتامین آ، ویتامین ب، اسید فولیک، ویتامین E، ویتامین K، کلسیم، آهن، منیزیم، منگنز، فسفر، پتاسیم، روی و … است. خوردن بادام به تنهایی برای درمان و تقویت پوست، مو و ناخن‌ها مفید است. با درست کردن ماسک ناخن می‌توانید به پوست شدن اطراف ناخن را درمان کنید. برای درست کردن باید چند عدد بادام را در لیوانی آب خیس کرده و بگذارید یک شبانه روز کامل خیس بخورد، سپس بادام ها را پوست بکنید، بشویید و کامل آسیاب نمایید. یک عدد زرده تخم مرغ را به اضافه کرده و مخلوط را حسابی به هم بزنید. یک قاشق عسل طبیعی نیز به محلول افزوده و حالا آن را بر روی نوک انگشت و کنار ناخن‌های خود بمالید. بهتر است که این کار را شب قبل از خواب انجام داده و صبح دستتان را با آب سرد بشویید. کرم بادام را می‌توانید هر شب قبل از خواب استفاده کنید.
آلوئه ورا، درمان سنتی ایرانی برای خشکی پوست
همه ما از خواص آلوورا برای پوست با خبریم. آلوئه ورا، صبر زرد یا شاخ بزی از دیرباز در ایران و دیگر نقاط جهان برای داشتن ناخن‌ها و پوست و موی زیبا مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این گیاه حاوی انواع ویتامین‌ها و ترکیبات مغذی است. از جمله مواد موجود در آن قندهای مانوز و گلوکز، آنزیم‌هایی نظیر آمیداز، کاتالاز و اکسیداز، اسیدهای فولیک و مواد معدنی و مغذی چون منیزیم، کلسیم، روی، مس، کروم و سدیم هستند. در بسیاری از محصولات درمانی و کرم‌ها از آلوئه ورا استفاده میشود.
برای استفاده از آلوئه ورا برگ آن را خریده و با ایجاد یک برش عمودی در میان برگ، ژل داخلش را خارج کنید. ژل را روی انگشت خود بمالید و نیم ساعت صبر کنید، سپس دستتان را با آب سرد بشویید. می‌توانید ژل را روزی دوبار استفاده نمایید.
ماست، درمانی آسان و کم هزینه
ماست ماده‌ای مغذی و مفید که حاوی مقدار زیادی پروتئین و انواع ویتامین ب است. ماست منبع بسیار خوب کلسیم، فسفر، اسید پانتوتنیک و روی می‌باشد. مواد غذایی پروبیوتیک موجود در آن به افزایش سطح ایمنی بدن کمک می‌کنند. اسید لاکتیک نیز از دیگر موارد تشکیل دهنده ماست است که سلول‌های مرده پوست را حذف کرده و پوست شما را تمیز و شفاف می‌سازد. برای درمان پوست پوست شدن دور ناخن کافیست که قبل از خواب ماست را روی پوستتان مالیده و خوب ماساژ دهید. دستکش بپوشید و صبح دستتان را با آب ولرم بشویید.
کی برای درمان پوست پوست شدن ناخن به پزشک مراجعه کنیم؟
عدم درمان ریش ریش شدن اطراف ناخن می‌تواند برای شما یک مشکل جدی ایجاد کند، حتی در موارد خاص دیده شده که عفونت این قسمت در سراسر بدن پخش شده است. اگر بعد از یک هفته پوستتان بهبودی نیافت یا ضعیت بدتر شد باید به دنبال یک درمان اساسی باشید. در صورت بروز و مشاهده هر یک از موارد زیر باید به پزشک متخصص مراجعه کنید:
- پوست آسیب دیده پس از یک هفته درمان خانگی بهبود نیابد.
- در پوست اطراف ناخن تاول‌های چرکی بروز کند.
- ناخن، پوست اطراف یا کل انگشا علائم عفونت داشته باشد..
- ناخن از پوست جدا شود.
- علائم غیرمعمول دیگری مانند تغییر رنگ ناخن یا تغییر شکل آن را مشاهده کنید.
- به بیماری دیابت مبتلا هستید و گمان می‌کنید که پوست پوست شدن دور ناخنتان عادی است.
پزشک شما بررسی می‌کند که آیا ریش ناخنتان آلوده به عفونت شده است یا خیر؟ پزشک ممکن است تنها با دیدن وضعیت پوست شدن دور ناخن این مورد را تشخیص دهد در غیر این صورت از پوست آن قسمت نمونه گیری کرده و برای تحقیقات بیشتر نمونه را به آزمایشگاه می‌فرستند.
در صورت داشتن عفونت ممکن است نسخه دریافت آنتی بیوتیک خوراکی یا موضعی برای شما تجویز شود. ممکن است به تجویز آنتی بیوتیک به صورت موضعی یا خوراکی احتیاج داشته باشید. در صورت وجود چرک، ممکن است پزشک یه ناحیه آلوده را تخلیه کند. این امر باکتری ها را از بین می‌برد و به تسکین فشار در ناحیه کمک کند. برای درمان ریش ریش شدن اطراف ناخن بعد از درمان‌های قوی باید ۵ تا ۷ روز حسابی پوست دور ناخن خود را تمیز نگهدارید.
